Kış Ortasında Kars Gezisi

(2020 Revize) Kış fotoğrafları çekmeyi çok sevdiğimden olsa gerek Kış Ortasında Kars Gezisi yaparken o meşhur soğuğunda sokaklarında yürürken, karlar altındaki Ani Harabeleri’nde gezerken ya da Çıldır Gölü’nde atlı kızak sürerken hayal etmiştim kendimi.

Bugüne kısmetmiş. 15 tatil boyunca verilen iş ve eğitim aralığını fırsat bilip düştük Kars yollarına….

Doğu Anadolu’nun en geniş platosu üzerinde bulunan Kars ülkemizin Kafkaslara, hatta Orta Asya’ya açılan kapısı durumunda. Çok eski ve tarihi bir şehir. İlk yerleşimin 15000 yıl önceye dayandığına dair bulgular bile var.

Kars Gezisi

Kars’ın Tarihi

Tarih boyunca birçok devletin egemenliğine giren Kars, Alparslan’ın 1064 yılında Anadolu’ya düzenlediği sefer neticesinde Selçuklu egemenliğine, Kanuni Sultan Süleyman’ın düzenlediği doğu seferi neticesinde 1534 yılında Osmanlı egemenliğine girmiş.

93 Harbinden sonra Rusya’nın kontrolüne giren şehir 1918 Bolşevik İhtilali sonrasında imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması ile Osmanlı İmparatorluğu’na bırakılmış.

Ancak Osmanlı bölgede tutunamayınca önlem olarak 18 Ocak 1919’da Kars’ın başkent olduğu Batum’dan Nahcivan’a uzanan 36.000 km2 lik Günaybatı Kafkasya Cumhuriyeti kurulmuş. 1921 yılında yapılan Moskova ve Kars Antlaşmaları ile de Türkiye Cumhuriyeti’ne katılmış.

Kars Turları

Yaptığımız planlamaya gelince. Herkesin kişisel tasarrufu ama kışın ortası olması, bölgeyi bilmememiz vb. nedenlerle araba kiralamayı aklımıza bile getirmedik. Turları ise değerlendirmeye hiç almadık. Çünkü, tren yolculuğu ve geri dönüş uçak yolculuğu ile 3 gece konaklama, 3 kahvaltı ve 3 akşam yemeği dâhil 4 gece 5 günlük turu ortalama bir değerle kişi başı 1100 TL tek kişi giderseniz 1400 TL (2018) ücret karşılığında satıyorlar.

Diğer taraftan zamanlamalara benim karar verememem (güneşin durumu vb.), ölçüp biçerek çekim yapamamak, grup olarak hareket etmenin olumsuz yanları, otobüs ile hareket etmenin yavaşlığı, nerede yiyeceğime ve ne yiyeceğime başkalarının karar vermesi ve bunlar için ödeyeceğim kişi başı bedeli de dikkate aldığımda tur şirketlerini de tavsiye etmiyorum.

Kars’a Ulaşım

Uzaklık nedeniyle araba ile Kars’a gitmek bir seçenek değil. Elinizde 2 opsiyon var.

İlki uçak. Kars Harakani Havaalanı’na İstanbul, Ankara ve İzmir’den günde 5 uçak iniyor. Uçaklar da sabah saatlerinde şehre varıyor. Bu gün kaybetmemek adına büyük avantaj. Havaalanı şehre 6 km mesafede bulunuyor. Servis de var ama kalabalıksanız direkt otele gitmek için taksi en iyi seçenek. Yaklaşık 35 TL (2020) ödeyerek otelinize ulaşabilirsiniz. Biz bu yolu tercih ettik. Böylece otelimiz merkezde olduğu için otel giriş saatinde otelimize vardık ve ilk gün Kars’ın merkezini gezmek ve fotoğraflamak için gün batımına kadar yarım günümüz oldu.

Diğer bir seçenek demiryolu. Biz yapmadığımız için detay veremiyorum. Ancak detaylı bilgi ve fotoğraflar için Doğu Ekspresi ile Ankara’dan Serhat Şehri Kars’a Yolculuk başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.

Kars’ta Ulaşım

Turla gelirseniz ki tavsiye etmiyorum sorun yok ama tursuz gelirseniz Kars gezisi için ne yapacaksınız.

Her ne kadar şoförlüğünüz kuvvetli olsa da özellikle kışın buraya gelirseniz sakın ola araba kiralama riskini almayın. Yolları tanımıyorsunuz. Hava şartları ani olarak değişebiliyor. Biz oradayken bile arabalarıyla karda mahsur kalanları gördük, okuduk.

Eğer 3-6 kişiyseniz size tavsiyem bölgenin tamamına hâkim Osman ÖZAYAĞ. Biz kendisi ile İshak Paşa Sarayı, Ani, Çıldır, Boğaztepe Köyü, Havaalanı-Otel-Havaalanı intikali paket olarak 840 TL (2018) bir bedele anlaştık. 5 kişi olduğumuz, 650 km yol yaptığımız, rehberlik ve özgürlük düşünülürse inanın çok komik bir para. Biz çok da memnun kaldık. Kesinlikle tavsiye ediyorum.

Yeni güncel fiyat ve anlaşmak için Tel : 0530 69177 91

Her ne kadar şoförlüğünüz kuvvetli olsa da özellikle kışın buraya gelirseniz sakın ola araba kiralama riskini almayın. Yolları tanımıyorsunuz. Hava şartları ani olarak değişebiliyor.

Biz oradayken bile arabalarıyla karda mahsur kalanları gördük, okuduk.  Eğer 3-6 kişiyseniz size tavsiyem bölgenin tamamına hâkim Osman ÖZAYAĞ. Biz kendisi ile İshak Paşa Sarayı, Ani, Çıldır, Boğaztepe Köyü, Havaalanı-Otel-Havaalanı intikali paket olarak 840 TL (2018) bir bedele anlaştık. 5 kişi olduğumuz, 650 km yol yaptığımız, rehberlik ve özgürlük düşünülürse inanın çok komik bir para. Tel : 0530 69177 91

Kars’ta Gezilecek Yerler

Planımız 5 kişilik ve 3 gece 4 gün olmak üzere gidiş dönüş uçak üzerine kurulu. Uçakla geldiğimiz için ilk gün Kars’ın merkezini gezmek ve fotoğraflamak için gün batımına kadar yarım günümüz oldu.

İkinci günümüzde Sarıkamış’a değil Doğubeyazıt İskahpaşa Sarayı’na gittik.

Üçüncü gün ise Ani Harabeleri, Çıldır Gölü, Boğatepe köyü’ne. Havaalanına gidiş dönüşümüzü de ekleyin aşağı yukarı fotoğraf çekmek ve gezmek için 650 km yol yaptık. Bunların hepsi 5 kişiyi alacak bir taksiyle oldu. Kahvaltı zaten otelden ama doyurucuydu. Akşamları ve öğlenleri bölgenin en iyi restoranlarında yöresel yemekler yiyip yöresel eğlencelere katıldık. TÜM BUNLARIN MALİYETİ KİŞİ BAŞI 680 TL (2018) ödedik. Aynı kapsamdaki turlar ise (yemek kısmı hariç) neredeyse 2 kat fiyat ile satılıyordu. Gezmeye başlayalım isterseniz. Değerlendirmeyi size bırakıyorum.

-Birinci Gün

Ankara’dan uçağımıza bindikten 2 saat sonra öğle vakti Kars Harakani Havaalanı’na iniş yaptık. Daha önceden anlaştığımız taksi şoförümüz Osman Bey bizi havaalanından alarak çok önceden ayarladığımız merkez bölgede yer alan Kars Konak Oteli’ne götürdü. Giriş saati 14:00 olduğu için hemen bavullarımızı lobiye bırakıp şehri gezmeye başladık. Otelimize yerleştikten sonra ilk durağımız olan Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı’na vardık. Konak 1800’lü yıllarda inşa edilmiş Osmanlı konaklarından.

93 harbi sırasında Kars’a gelen doğu cephesi kumandanı Gazi Ahmet Muhtar Paşa tarafından 1887-1888 döneminde bir yıl boyunca karargah binası olarak kullanılmış.

Burası ise Kars’ın ünlü binalarının olduğu defterdarlık bölgesi. Gördüğünüz bina ise şu an da kullanılan Defterdarlık Binası..

Bu bina ise Kars Ticaret ve Sanayi Odası. Ruslar tarafından çok soğuk havalar da düşünülerek Baltık modelinde inşa edilmiş.

Kars Kalesi’ne doğru yürüyoruz. Yerler oldukça kaygan ve biz çok temkinliyiz. Aman siz de dikkat edin.

Kars’ın en tarihi bölgesindeyiz. Kars Kalesi, 1152 yılında Sultan Melik İzzettin’in emriyle yaptırılmış. 1386 yılında Timur tarafından yerle bir edilen kale 1579 yılında III Murat’ın emriyle tekrar inşa edilmiş.

Görünen kale iç kale. Eskiden 220 burca haiz 27 km uzunluğunda olan dış burçlar ise günümüze ulaşamamış.

Kars Kalesi’nin güney eteğinde yer alan Havariler Kilisesi bölgenin fethinden sonra 1064 yılında camiye dönüştürülmüş.

Rus hâkimiyeti döneminde Ortodoks Kilisesine dönüştürülen cami 1918 yılında bölge tekrar Türk hakimiyetine girince tekrar camiye dönüştürülmüş. Adı da Kümbet Cami yapılmış.

Kars Kalesi’nin güney eteğinde yer alan Taş Köprü 1579 yılında III Murat’ın emriyle 3 tonoz kemerli olarak yaptırılmış.

Köprüden bakıldığında Kars Çayı’nın sağ ve sol tarafında görülen hamamlar biz oradayken bakım ve onarıma alınmıştı. Bu gün yaptığımız fotoğraf gezimizi burada sonlandırdık.

Kars gezisi kapsamında akşam yemeği için ilk gün seçimimiz bölgenin en iyi restoranı kabul edilen Han-ı Hanedan oldu. Bu mekan ile ilgili ortam, yemekler, eğlence, maliyet vb. tüm ayrıntıları Karsta Ne Yenir? Nerede Yenir? başlıklı  yazımda bulabilirsiniz.

-İkinci Gün

Bugün bizim için önemli bir gündü. Çünkü öncelikli hedefimiz bu geziyi bir fırsata çevirip buraya kadar gelmişken Ağrı Dağı’nı ve İshak Paşa Sarayı’nı görmekti. Bunu planladığımız için mutluyuz. Kahvaltı sonrası saat 08:45 gibi otelden çıktık.

İlk durağımız dün gitmediğimiz diğer cazibe noktalarına göre terste kalan Fethiye Cami. 93 Harbinden sonra Karsta kalan kazak askerleri için yaptırılan Alexander Nevsky Kilisesi 1918 yılında bölge tekrar Türk hâkimiyetine girince camiye dönüştürülmüş. Adı da Fethiye Cami yapılmış. Cami çekimlerimizi tamamladıktan sonra İshak Paşa  Sarayı’na doğru yola çıkıyoruz.

Digor İlçesi’ni geçip Iğdır’ın Tuzluca ilçesi’ne yaklaşırken yol 700 nüfuslu bir Azeri köyü olan Halıkışlak Köyü’nde neredeyse Ermenistan sınırını yalayarak geçiyor. Kars gezisi kapsamında en heyecan verici anlardan biriydi. Görmüş olduğunuz nehir Aras Nehri’ne doğru akmakta olan Arpaçay. Karşı taraf ise Ermenistan’ın Bagaryan Köyü.

Ergüder Köprüsü’ne geldik. Aras Nehri üzerindeki bu köprü aynı zamanda Kars-Iğdır sınırını da oluşturuyor. Köprüde durup Aras Nehri’nin fotoğraflarını çekiyoruz.

Günün bundan sonrasını Iğdır-Doğubayazıt gezimizi Lale Devrinin İncisi İshak Paşa Sarayı başlıklı yazımızdan takip edebilirsiniz. Dikkat ettiyseniz biz Sarıkamış yerine Ağrı Dağı bölgesini takip ettik. Sarıkamış’ı tercih ederseniz Serhat Şehri Kars Gezimiz başlıklı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.

Akşam yemeği için ikinci gün seçimimiz bölgenin en iyi yöresel restoranı kabul edilen Hanımeli oldu. Bu mekân ile ilgili ortam, yemekler, eğlence, maliyet vb. tüm ayrıntıları Karsta Ne Yenir? Nerede Yenir?  başlıklı yazımda bulabilirsiniz.

-Üçüncü Gün

Günler çok çabuk geçiyor. Üçüncü güne geldik bile. Bugün bizim için yine önemli bir gün. Çünkü bugün sırasıyla Ani Harabeleri’ne, Çıldır Gölü’ne ve En Son Boğatepe Köyü’ne gideceğiz. 

Kahvaltı sonrası saat 08:45 otelden çıkarak 40 km ötemizdeki Ani Harabeleri’ne doğru yola çıktık. Ani Harabeleri ile ilgili ortam, maliyet vb. tüm ayrıntıları Kış Ortasında Ani Harabeleri Gezisi başlıklı yazımda bulabilirsiniz.

Çekimler yaklaşık olarak 1,5 saat sürdü. Güneş tam arkamızda kaldığı için çok güzel çekimler yaptık. Biz çekimlerimizi bitirdiğimizde turlar gelmeye başlamıştı. Bu nedenle eğer bizim gibi bir plan yapacaksanız ve insansız sahneler arıyorsanız Ani Harabeleri’ne erken ve sabahtan gidin. Pişman olmazsınız.

Ani Harabeleri gezisinden sonra kuzeye Çıldır Gölü’ne doğru yol almaya başladık. Hava da soğumaya başladı. Çıldır Gölü çok güzel bir göl. Ancak önceliğiniz yemek olmalı. Çünkü Atalay’ın Yeri bölgedeki tek yemek yenecek yer ve turlar gelmeden yemeğinizi yiyip sonra göl gezinizi yapmanızda fayda var.

Normalde rezervasyon kabul etmiyorlar ancak Osman Bey bu konuyu kendisi koordine ederek varmadan önce bize yer ayrılmasını sağladı. Çıldır Gölü ile ilgili ortam, maliyet vb. tüm ayrıntıları Donmuş Çıldır Gölü Gezisi başlıklı yazımızda, Atalay’ın Yeri ile ilgili ortam, yemekler maliyet vb. tüm ayrıntıları Karsta Ne Yenir? Nerede Yenir?  başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Çıldır Gölü’nden sonra Türkiye’nin ilk ve tek peynir müzesini görmek ve peynir satın almak üzere Boğatepe Köyü’ne doğru yol almaya başladık. Aklıma gelmişken Karsta alışveriş ya da hediye olarak peynir mutlaka düşünülmeli. Müzeyi gezip peynirlerimizi satın aldıktan sonra otelimize dönüyoruz. Boğatepe Köyü ile ilgili ortam, maliyet vb. tüm ayrıntıları  Türkiye’nin İlk ve Tek Peynir Müzesi yazımda bulabilirsiniz.

Kars gezisi kapsamında akşam yemeği için üçüncü gün seçimimiz bölgenin en iyi kaz restoranı kabul edilen Kars Kaz Evi oldu. Bu mekân ile ilgili ortam, yemekler, eğlence, maliyet vb. tüm ayrıntıları  Karsta Ne Yenir? Nerede Yenir?  başlıklı  yazımızda bulabilirsiniz.

-Dördüncü Gün

Kahvaltımızı yaptıktan sonra otel ile ilişiğimizi kesip hava alanının yolunu tutuyoruz. Bir maceramızı daha burada sonlandırıyoruz. Her zaman dediğimiz gibi güzel şeyler çabuk bitiyor.

Değerlendirme 

Evet şimdi yapacağınız şey turla giderseniz yapacağın turun kapsamına bakmak ve bizim yaptığımız planlama ile karşılaştırmak. Biz gördüğünüz tur için ulaşım, gezi, yemekler ve konaklama yani gördüğünüz her şey dahil kişi başı 680 TL harcadık. Neredeyse 0 zaman kaybı full bir gezi yaptık. Gezi de ise ne istersek onu yaptık. Karşılaştırma ve değerlendirme sizin. Zaten bu yazıları siz gezginlere yön vermek için yazıyoruz.

Kars ve çevresi ile ilgili diğer yazılarımız için Kars Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.