Tarihi Şekillendiren Yokuş: Andriivs’kyi Yokuşu

(2019 Revize) Öyle bir yokuş ki burada Ukrayna ve Rusya tarihine, bilimine, sanatına yön verenler ikamet etmiş. Tarihi Şekillendiren Yokuş: Andriivs’kyi Yokuşu. Neredeyse her bir evin ayrı anısı var.

Hatta en az 1000 yıllık tarihi olduğundan Dünya’nın ilk ve tek cadde müzesi olan One Street Museum bile burada kurulmuş. Bu nedenle Kiev geziniz için önemli destinasyonlardan biri.

Andriivs’kyi Yokuşu; İngilizcesi ile Andreevsky Descent veya yerel dilde Andreevsky Spusk (Андріївський узвіз) olarak geçiyor.

Kiev’e ilk gelişimde burada bir çatı arasında kalmıştım. Hala lapa lapa yağan karda yaşadığım o geceleri unutamıyorum. Bu nedenle de buraya Kiev’e gelen birinin mutlaka kalması gereken yer olarak olarak bakıyorum.

Masal gibi bir yer düşünün. O kadar eski ve o kadar tarihe tanık ki Kiev’i hatta Ukrayna ve Rusya’yı anlamak için burayı görmek şart. Nasıl bir turist Sultanahmet’i görmeden İstanbul’u ve dolayısıyla Osmanlıyı anlayamazsa aynısı işte Andriivs’kyi Yokuşu için de geçerli.

Andriivs’kyi Yokuşu Gezisi

Öncelikle belirteyim. Buraya gelen turlar dahil kendiniz gelmediğiniz sürece yokuş sadece kısa süreli uğranılan bir yer olacaktır.

Andriivs’kyi Yokuşu’na Ulaşım

Yokuş, bağımsızlık meydanına sadece 1,5 km uzaklıkta, yürürseniz ki tavsiye ederim en fazla 20 dakika sürer.

Metroya binerseniz Poçtovaya Ploşad Metro İstasyonu’nun yanından kalkan fünikiler ile Mihaylovskaya Meydanı’na çıkarak Vladimirskaya Caddesi üzerinden yokuşa ulaşabilirsiniz.

Kontraktovaya Ploşad Metro İstasyonu da yokuşa 5-10 dakika mesafe de yer alıyor. Kaldığınız yere ya da geleceğiniz yöne göre istasyon tercihi yapmanız daha doğru olur.

Andriivs’kyi Yokuşu’nda Gezilecek Yerler

Yokuş, Aziz Andreas Kilisesi ile başlayıp One Street Museum ile bitiyor.

Yani basitçe Kiev-Rus Devleti’nin kurulduğu 900’lü yıllardan itibaren Desyatinnaya ve Vladimirskaya Caddelerinin etrafında yaşayan yönetici ve zengin kesim ile Podol’da yaşayan halkı birbirine bağlayan bir yokuş olma özelliğine sahip.

Ben buna benzer bir uygulamayı Estonya’nın başkenti Talinn’de de görmüştüm. Yönetici ve ticaret ile uğraşan zengin kesim aileleriyle birlikte şehre hâkim bir tepe üzerine yerleşip halkın ise tepenin eteklerinde, aşağıda yaşamasını sağlıyor.

Burada amaç tabii ki kendilerini halktan hem soyutlamak hem de korumak. Tepe ile etekleri arasına da iki adımda bir kapı ve muhafızlar olan tek bir yol inşa ettiriyor ki böylece kendisini hiç görmeyen halkı yukarıdan emniyetli bir şekilde yönetirken yukarıya ise sadece ticaret vb. için gelenleri kontrollü şekilde kabul ederek ticaretlerini de devam ettiriyorlar.

Artık yokuşun en başından aşağıya doğru yürümeye başlayabiliriz.

-Aziz Andreas Kilisesi (Андріївська церква)

Kayıtlara göre 12 havariden biri olan Aziz Andreas Kiev’in kuruluşundan yüzlerce yıl önce bu topraklara kadar gelip şu an olduğum yerde bir haç diktirip zamanı gelince burada birçok kilisenin olacağı bir şehrin kurulacağını söylemiş.

Tabii ki o dönemde Aziz Andreas Filistin’den Dinyeper’in tepelerine nasıl gelmiş bu bir soru işareti… Yine kayıtlara göre 13. yy.da burada bir kilise inşa edilirken bu haça rastlanmış bu nedenle de kiliseye Vozdvizhenska yani Haç Dikiliş Kilisesi adı verilmiş ancak bölgedeki savaşlar ve yangınlar nedeniyle kilise yıkılmış. Haç ise korunmuş.

1744’de bölgeye gelen Rus İmparatoriçesi Catherine II Rusya’nın en güzel kentlerinden biri olan Kiev’i ziyaretinde yokuşta bir kilise ihtiyacı olduğunu düşünüp dönemin ünlü mimarlarından St.Peterburg Sarayı’nın da mimarı olan İtalyan Bartolomeo Rastrelli’ye bir proje hazırlatmış. 1747’de başlayan inşaat 1753 yılında bitmiş. Kayıtlara göre ise kilisede bulunan? Aziz Andreas Haçı 1917 Bolşevik Devrimi sırasında kaybolmuş….

Kilise hâlihazırda müze olarak kullanılıyor. Saat 10:00-17:00 saatleri arasında açık. Kişi başı 2 TL (2019) bir ücret karşılığında gezmeniz mümkün.

Adres: Andriivs’kyi descent, 23, Kyiv, Ukrayna, 04070, Tel:+380 44 599 0005

Kilisenin hemen karşısında heykelden bir çift var. Ukraynalı şair ve oyun yazarı playwright Michael Staritsky’in oyunundan 2 karakter var.  Çok güzel poz veriyorlar. Üstelik elleri kolları da hala kırılmamış! Burada da mutlaka fotoğraf çektirin.

-Sanat ve Sanatçılar Pazarı

Andriivs’kyi Yokuşu aynı zamanda Kiev’in sanat merkezi. Bu bölgede bir çok tiyatro ve sanat galerisi bulunuyor.

Ancak bunun dışında yokuşun başından itibaren Ukraynalı sokak ressamlarının kendi el emeği yağlı boya tablolarını görmek mümkün.

Haftanın her günü yaz kış fark etmeksizin özellikle pazar günleri olmak üzere sokak ressamları el emeklerini yokuş boyunca sergiliyor.

Bunların içerisinde gerçekten de çok özgün çalışmalar var. Ortalama çantanıza sığdırabileceğimiz bir tabloyu 15 € gibi bir fiyata almanız mümkün. İlk gelişimde ben bir tane aldım. Hala salonumda duruyor.

Tabii ki bu sanat anlayışı sadece tablolarda kalmayıp genel bir Rus Kültürü olarak duvarlara da yansıyor. Çocuklar da işin içine girince musmutlu kareler ortaya çıkıyor.

-Ukrayna Ulusal Tarih Müzesi (Національний музей історії України)

Yolun hemen karşısında mutlaka vakit ayırmanızı isteyeceğim Ukrayna Ulusal Tarih Müzesi var. Hemen müzenin içi hem de hemen önündeki alan oldukça tarihi bir öneme sahip. Ayrıca bizi de çok ilgilendiriyor.

O kadar ki ben bile burayı gezdikten sonra müze ve çevresi ile ilgili ayrıca bir yazı yazma gereği hissettim. Müze ile ilgili detaylı bilgi sahibi olmak için Ukrayna Ulusal Tarih Müzesi: Atalarımızın İzlerinin Olduğu Müze başlıklı yazımı mutlaka okuyun.

-Aslan Yürekli Richard Kalesi (Замок Річарда)

Yokuşun 15 numaralı evi sanayici Dmitry Orlov tarafından 1902-1904 yılları arasında yaptırılmış. Başlangıçta kale, kârlı bir ev olmuş. Çünkü o dönemde Kiev, hızlı bir kentsel gelişme dönemi geçiriyor bir katlı ahşap binalardan çıkan yeni zenginler geniş daireli yüksek katlı binalara rağbet ediyorlarmış.

1908’de sanayici Dmitriy Orlov zora girince evi 87 000 ruble karşılığında 36 yıllığına ipotek etmiş. Amur Demiryolunu inşa etmek için topladığı paraların teslimi sırasında öldürülmüş. Eşi ise ne yapıp edip kaleyi tamamlamış ve borçları ödemiş. Ancak bu seferde fırın ve havalandırma kanallarındaki garip sesler gelmeye başlamış.

1912’de kaleye kötü ruhların yerleştiği söylentileri yayılmış. Ahali korkup evin yıkılmasını istemiş. Tam ev yıkılacakken evi inceleyen bir profesör bacalarda yumurta kabukları bulmuş. Meğerse sesi bu kabuklar yapıyormuş.

1966 yılından itibaren burada yaşamaya başlayan ünlü yazar Viktor Nekrasov evin en eski kiracısı olan ve 60 yıldan uzun süredir Lionheart Kalesi’nde yaşayan Richard Yurevich ile tanışıp onun eski ev sakinlerine yönelik hikâyelerini kaleme alınca ev ünlenmiş yazar da arkadaşına hürmeten eve Aslan Yürekli Richard Kalesi ismini vermiş. Bu da zamanla yayılıp herkesçe kullanılır olmuş.

Binanın hemen yanındaki merdivenlerden çıkıp tepeye varırsanız Dinyeper Nehri’nin çok güzel fotoğraflarını alabilirsiniz.

-Mykhailo Bulgakov Müzesi (Літературно-меморіальний музей М. Булгакова)

Türkiye’de pek tanınmasa da Mykhailo Bulgakov Rus edebiyatının en önemli yazarlarından biri. Ailesi ile birlikte uzun bir süre yaşadığı ev bugün müze haline getirilmiş.

En ünlü oyunu Usta ile Margarita 1891’de Kiev’de doğan yazar mesleği doktorluk olsa da genç yaşta hekimliği bırakarak hayatını tamimiyle edebiyata ve tiyatroya adamış.

Romanları ve hikâyeleri mevcut Sovyet rejimi tarafından içlerinde komünist kahramanlar olmadığından ya da rejimi çok az desteklediğinden dolayı genelde yasaklanmış.

Hatta Stalin yönetimi altında 1930’da tiyatro yapıtları da dahil edilerek tüm yapıtlarının yayımlanması da yasaklanmış. Yazar, bir grup beyaz ordu subayının başından geçenleri anlatan ve çok tepki çeken “Beyaz Muhafız” romanın görmüş olduğunuz müze evde yazmış.

Müzenin hemen yanında Bulgakov’un bir de heykeli var. Beraber resim çekilmek için sıra bekleniyor. Müze, saat 10:00 18:00 arasında açık. Müzeye bizim paramızla yaklaşık 20 TL (2019) karşılığında girebilirsiniz.

Adres: Андріївський узвіз, 13А, Київ, 02000 , Tel:+380 44 425 3188

-Zamkoviy Tepesi (Замкова гора)

Eskiden Slav cadılarının toplanma ve ayin yapma yeri olan Zamkoviy Tepesi Kiev’in olmazsa olmazlarından. Şahsen benim de en sevdiğim yerlerden biri.

Ancak özellikle de kar yağdıktan sonra buraya çıkmak gerçekten oldukça tehlikeli.  Zemin ve çıkış merdivenleri oldukça kaygan.

Ancak, buradan Podol ve Vozdvizhenka görünümünü muhteşem. Tabii ki fotoseverlerin de bu tepeye çıkması şart.

Çünkü görünen sahne Kiev’in bilinen en güzel sahnesi ve bu yokuşta bence Kiev’in gerçek sembolü….

-One Street Museum (Музей однієї вулиці)

İsmi, One Street Museum. Bir cadde müzesi. En önemli özelliği bir caddenin orta çağdan itibaren tarihini anlatan Dünya’nın ilk ve tek cadde müzesi olması.

Müze, her gün 12:00-18:00 saatleri arasında açık. Müzeye bizim paramızla yaklaşık 14 TL (2019) karşılığında girebilirsiniz.

Müze ile ilgili detaylı bilgi sahibi olmak için Dünya’nın İlk ve Tek Cadde Müzesi One Street Museum başlıklı yazımı mutlaka okuyun.

Adres: Andriivs’kyi descent, 2Б, Kyiv, Ukrayna, 04070 , Tel:+380 44 425 3188

Andriivs’kyi Yokuşu’nda Nerede Kalınır?

Kişisel tercihimi bölge ile yazılan yazıları görünce yazılar yönünde yani meydan bölgesinde değil yokuş bölgesinde kullandım.

Ne kadar doğru yaptığımı ise burada geçirdiğim günlerde gördüm. Kiev’i anlamak için yokuş bölgesinde kalmanız bence en doğru seçenek. Yere gelince sizlere bizzat kaldığım Andreevsky Mansard Hotel’i tavsiye ediyorum.

Öncelikle burası bir otel gibi gözükse de otel değil. Bir apartmanın çatı katı bölümü. Bütün yokuş ayağınızın altında. Harika bir deneyim. Odaların temizliği ve donanımı çok güzel.

Fiyata gelince 3 gece için çift kişilik bir odaya verdiğim fiyat sıkı durun wi-fi ve kahvaltı dâhil sadece 60 €. Kahvaltı için fazla bir beklentiniz yoksa gerçekten kaldığım yer ve donanım itibariyle kesinlikle tavsiye ederim.  Bir daha gitsem yine aynı yerde kalmak isterim.

Adres: Vozdvyzhens’ka St, 60, Kyiv, Ukrayna, 02000 , Tel:+380 67 215 1905

Andriivs’kyi Yokuşu’nda Ne Yenir? Nerede Yenir?

Yokuşta kalıp nerede yiyeceğinize gelince bölgede deneyimlediğim 4 yer var. Dördünü de çok beğendim.

İlki Gürcü Mutfağı ile hizmet veren Chacha Bar, ikincisi ise hem Ukrayna hem de uluslararası konsepte hizmet veren Graal. Yokuşa gelmeden hemen önce Vladimirskaya Caddesi’nde bulunan her 2 mekan da hem restoran hem bar olarak hizmet veriyor.  Altlı üstlü komşu olan bu mekanlardan Chacha Bar’da akşam canlı müzik de var. Mutlaka tavsiye ederim.

Üçüncü mekan ise kahvaltı konseptinde çok başarılı bulduğum yokuşun başında bulunan 1970 model tasarımlı Pizza Celentano.

Dördüncü mekan ise yine kahvaltı konseptinde yine başarılı bulduğum yokuşun başında bulunan 1700’lü yıllar Fransa tasarımlı Baquette Cafe (Багет). Burasını öğle/akşam öğünleri için de tavsiye ederim.

Tüm bu mekânlar ile ilgili ayrıntıları Kiev’de Ne Yenir, Nerede Yenir? başlıklı yazımda bulabilirsiniz.

Andriivs’kyi Yokuşu’nda Alışveriş

Her gün yokuşta sağlı sollu olarak hediyelik eşyalar, Sovyet dönemine ait kullanılmış antika malzemeler ya da el yapımı kıyafetlerin satıldığı stantlar kuruluyor.

Eğer denk gelirseniz özellikle buradan matruşka bebekleri almayı ihmal etmeyin. O kadar farklı ve değişik çeşitler var ki inanamazsınız.

Bizzat Ukraynalı sanatçıların el emeği olan yağlıboya tablolarda gerçekten çok güzel. Eğer bavullarınız uygunsa en ufakları 15 €’dan başlıyor. Almanızı tavsiye ederim.

Değerlendirme

Bu yazıyı bloglarda Andriivs’kyi Yokuşu’nun daha çok bir kaç satırla geçiştirildiğini gördüğüm için detaylı olarak yazma gereğini hissettim.

Kiev’de hiç düşünmeden burada kalmanız bence çok önemli. Eğer foto severseniz bu zaten bir şart. Burası Kiev’in özünü görebileceğiniz oldukça sevimli ve güzel bir yer. Yokuşla ilgili anlattıklarımın gezi ve foto severler için çok yararlı olacağını umuyorum. Sağlıcakla kalın.

Kiev ile ilgili diğer yazılarımız için Kiev Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.