Bolvadin, Büyük Taarruzun Karar Yeri

Bolvadin, Büyük Taarruzun Karar Yeri olması nedeniyle ülkemizin kuruluşuna giden süreçte tarihimizde önemli bir yere sahip.

Atatürk kendi planlarında büyük taarruzu mart nisan döneminde başlatmayı düşünürken burada yapılan karargah çalışmaları ve istişareler neticesinde ağustos ayında yapılmasını kabul etmiş.

Kararın verildiği Çakmaklı Köşkü ilçenin hemen merkezinde bulunuyor.

Biz de TBMM Fotoğrafçılık Kulübü olarak gittiğimiz Eber Gölü Tekne Turu programını fırsata çevirmek adına Bolvadin’e de uğradık ve bu sürecin peşine düştük.

Bolvadin, yaklaşık 32.000 nüfuslu küçük bir ilçe. Büyük bir ovanın üzerine kurulmuş. Doğal olarak her taraf bağ ve bahçe.  Güneyden Sultandağları, kuzeydoğudan Emirdağları ile çevrili.

Eski adı Polybotos. Malazgirt Zaferi’nden sonra 1107 yılında Emir Menkülek tarafından fethedilmiş. Fetihten sonra adı değiştirilerek Bolvadin yapılmış. Yani Bolvadin pek bilinmiyor ama Anadolu’daki en eski Türk yerleşimleri arasında.

Halkın geçim kaynağındaki ana unsur tarım ve hayvancılık. Ancak göç tarım ve hayvancılığı da vurmaya başlamış. Yeterli kazanç olmadığı için halk göç vermeye devam ediyormuş. Zaten halkın en az yarısının gurbetçi olduğunu söylüyorlar.

Türkiye´deki tek Alkoloid fabrikası Bolvadin´de bulunuyor. 1981 yılından beri çevreden toplanan 50-90 ton arasında ki afyon bu fabrikada işlenerek morfin, hidrat, kodein vb. elde ediliyormuş. Bu imalatın büyük bir bölümü de ihraç ediliyormuş.

Bolvadin Gezisi

Evet bu kadar özet nottan sonra gezmeye başlayabiliriz.

Bolvadin’e Ulaşım

Ulaşım açısından İç Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgelerini birbirine bağlayan kilit bir noktada bulunuyor. İstanbul’a mesafesi 490 km, Ankara’ya mesafesi 230 km.

Bu yolu arabayla sırasıyla 5,5 ve 2,5 saatte almanız mümkün. Eğer arabanız yoksa önce ilçeye İstanbul, Ankara ve Eskişehir’den direkt otobüs seferleri yapılıyor. Tabii ki ulaşım sürelerine en az 1,5 saat ekleyin.

Afyonkarahisar’ım merkezine 60 km uzaklıkta bulunan Bolvadin’in pozisyonunu kafanızda oturtabilmeniz için bu haritayı kullanabilirsiniz.

Bolvadin Gezilecek Yerler

-Çakmaklı Konağı

Büyük bir heyecanla geldiğimiz konağa vardığımızda hepimiz şok olduk.

Büyük Taarruz’un tarihine ilişkin kararın verilen konağa dikkatle bakın. Zaten bundan kimsenin haberi var mı ondan da emin değilim. Kapısı kilitli. Lütfen ön duvarda yazılı olan aşağıdaki yazıyı okuyun.

Gördüğünüz gibi yazıda Çakmaklı Ailesi’nin varis olduğu 1903 tarihli bu konağın aynı zamanda Bolvadin’de inşa edilen ilk Türk  ve Sanatsal Yapısı 1979’dan beri “Çağının Mimarisini Yansıtan Korunması Gereken Eski Eser” olarak tescil edildiği belirtiliyor.

İyi de bu kadar önemli bir yer neden kapalı. İç ve dış bakımından bahsediliyor o zaman bina niye dökülüyor. Özel mülk olabilir ama neden kapalı.

Mahalleli ile konuştum yaşlılar kamulaştırma için verilen bedeli varislerin beğenmediğini söylüyorlar. İnanılır gibi değil sanırım bina yıkılınca herkes mutlu olacak.

İlgilenebilecek olanlar için adresi de buraya koydum.

İçeri giremeyince mahalle sakinleri ilk defa fotoğrafçıları karşısında görmenin heyecanıyla konağın hemen yan tarafında bulunan 150 yıllık evi de gezmemizi istedi. Şu an buradan fotoğraf veremiyorum ancak ev ve içerisindeki eşyalar ilk günündeki gibi duruyor. Her şey orijinal. Yetkililerin bu sokağa acilen el atması lazım.

-Merkez Bölge’de Bulunan Eski Evler

İlçe merkezinde 5 mahalle kentsel sit alanı içinde korunmaya alınmış.

Bu evler 19. yy. mimar üslubunu yansıtan özgün yapılar. Hala eski tip ahşap ve kerpiç evler mevcudiyetini devam ettirmektedir.

Ancak gerçekten elden geçirilse turizme hizmet edebilecek çok güzel mahalleler var. Evler orijinal ve ilgi bekliyor.

Bolvadin’den Ne Alınır?

Bölge halkının dediğine göre Türkiye’nin en güzel kirazları burada yetişiyormuş. Ayrıca sucuk ve kaymak yönünden Afyon ünlü olmakla birlikte bu ünün de Bolvadin kaynaklı olduğunu söylüyorlar.

Kaymak neden ünlü. Çünkü “camız” denen manda sütünden yapılıyor. Kaymağın ham maddesi camız sütünün kendine has kıvamı, kokusu ve yağ oranı varmış.

Yani buraya gelirseniz kiraz, kaymak ve sucuk mutlaka alabileceğiniz ürünler olarak aklınızın bir tarafında mutlaka olsun.

Değerlendirme

Genel olarak Bolvadin halkı yabancılara karşı çok saygılı. Turizmin ilçede gelişmesine ön yargılı değiller tam tersine iş gücü kaynağı olacağı için destekliyorlar. Ancak Çakmaklı Konağı da dahil eski evlerin bakıma ve turizme kazandırılmasına ihtiyacı var. Çakmaklı Konağı’nı görmek ve hali hazır da orijinal olan eski evlerin fotoğrafını çekmek için ilçeye uğranabilir.

Afyon Gezi Rehberi‘ni okuyarak il içi seyahatinizi adım adım planlayabilirsiniz. Göller Bölgesi ile ilgili planlama yapacaksanız Göller Bölgesi Gezi Rehberi bölümüne bakmanızı tavsiye ederim. Sağlıcakla Kalın.