Kışın Yaptığımız Budapeşte Gezisi

Kışın Yaptığımız Budapeşte Gezisi, tam 150 yıl egemenliğimiz altında kalmış Avrupa’ya hakim Viyana yolunda son büyük şehrimiz olmuş sonra bir şekilde bizden koparılınca tarihte kalbimizin kaldığı bir şehirde yapılmış bir gezi olması nedeniyle bizler için ayrı bir öneme sahipti.

Budapeşte’de gezen hiç bir Türk kendini yabancı bir ülkede hissetmez. Sadece bizi birbirimizden ayırmak için çok çalışıldığını hissedersiniz. Düşünün tarih boyunca gücün simgesi olmuş Orta Asya’dan akrabamız Macarların başkenti bu güzel şehrin adını bile Atilla koymuş. Nasıl ayrılalım ki istesek de mümkün değil zaten…

Osmanlı 1541 yılında şehri ele geçirince Avrupa’da yer yerinden oynamış. Ülke 3 parçaya bölünmüş. O zamanın Budin’i şimdinin Budapeşte’si Osmanlı Macaristan’ının başkenti olmuş. O kadar önemliymiş ki Sultan Süleyman bile şehre gelip şükür namazı kılmış.

Aslında bu bir işgal değilmiş, kardeşlerin bir araya gelmesiymiş. Macarlar yeni yeni akraba olduğumuzu anlamaya başlasalar da Bizans zamanında bile tarihçiler bu illere Batı Türkiye denmekteymiş.

Başarısız Viyana kuşatması ile ayrılık da yaklaşmış, çok direnilmiş çok şehit verilmiş ama 1686’da kopmuş gitmiş geriye kala kala sadece hamamlarımız kalmış.

Bugün muhteşem Tuna Nehri’nin iki yanında; Buda romantik caddeleri ile Peşte kültürel birikimi ile ön planda. Keşif şehri Budapeşte, gezmesi de güzel, hamamları da ….

Budapeşte Gezisi

Budapeşte’de Ulaşım

Budapeşte’yi rahat gezebilmek için öncelikle son derece düzenli olan ulaşım sistemini öğrenmek şart. Şehirde neredeyse her türlü aracı kullandık. Bu nedenle rahatlıkla bu konuyu geniş şekilde ele alabilirim.

-Ferenc Liszt Uluslararası Havaalanı (Budapest Nemzetközi Repülőtér) (BUD)’ndan Şehir Merkezine Geliş ve Gidiş

Ferenc Liszt Uluslararası Havaalanı Budapeşte’nin 21 km güneydoğusunda bulunuyor. Yaklaşık olarak yıllık 10 milyon yolcusu olan büyük bir havaalanı.

Öncelikle şunu belirtmeliyim. Genel olarak bloglarda kişisel sağlık sigortalarının yapılmasının şart olduğu ve havaalanında kontrol edildiği ifade ediliyor. Budapeşte’ye girişte kimsenin sağlık sigortasını görmek istemiyorlar ancak siz yine de kendi emniyetiniz için 30.000 € bedelli sağlık sigortası yaptırın.

8 günlük sigorta için ödeyeceğiniz bedel sadece 31 TL (2018). Riske atmaya değmez. Bu sizin güvenliğiniz için de olması gereken bir şey. Diğer taraftan girişte ne için geldiğiniz ve nerede kalacağınız konusunda hazırlıklı olun. Ben her gittiğim yerde makinemi gösterip fotoğraf çekmeye geldim dediğimde genel olarak hoş karşılanıyorum.

Gelelim şehre nasıl gideceğinize….Budapeşte’de tüm ulaşım sistemi aynı İstanbul İETT gibi halk ulaşım işletmesi BKK tarafından yürütülüyor.

–Direkt Havaalanı Otobüsleri

İlk alternatif ve şehre ulaşmanın en kolay yolu Terminal 2’deki gelen yolcu BKK durağından 20 dakikada bir kalkan ve BKK tarafından işletilen lüks 100E Numaralı Otobüsler.

Havaalanı-şehir merkezi (05:00-00:30) ve tersi (04:00-23:30) yönde çalışan bu otobüsler M1, M2 ve M3 Metro Hatlarının geçtiği Deák Ferenc Meydanı (Deák Ferenc tér)’na 40 dakikada direkt ulaşıyor.

Bu otobüsler daha sonra Kálvin tér (M3 metro) ve Astoria (M2 metro) Duraklarına da uğruyor.

Kişi başı ücret 900 HUF. Biletleri BKK gişeleri ya da biletmatiklerden alabilirsiniz.

-Otobüs-Tren

İkinci alternatif havaalanının hemen yanı başındaki Ferihegy Tren İstasyonu (Ferihegy vasútállomás)’ndan trene binmek. Bunun için ise Terminal 2 den kalkan gündüz 200E (04:00-23:00), gece 900 Numaralı Otobüslere binmeniz gerekiyor.

Kişi başı ücret BKK gişe/biletmatik 350 HUF, otobüsten 450 HUF. BKK gişeleri 08.00-22.00 saatleri arasında açık. 5 duraklık bu aktarma yolculuğu 10 dakika sürüyor. 200E ve 900 numaralı otobüs saatleri ve durakları için tıklayınız.

Daha sonra  Ferihegy Tren İstasyonu (Ferihegy vasútállomás)’ndan trene binerek şehir merkezindeki Batı Tren İstasyonu (Nyugati Pályaudvar)’nda inebilirsiniz.

6 duraklık bu hat 25 dakika sürüyor. Kişi başı ücret 400 HUF. Biletleri istasyondaki gişeden ya da biletmatiklerden alabilirsiniz. Buradan gideceğiniz yere göre M3 Mavi Metro hattı ya da 4 ve 6 Numaralı Tramlara aktarma yapmak mümkün.

Budapest Card ya da Travel Card aldıysanız bu yolculuğun tamamını ücretsiz yapabilirsiniz.

–Otobüs-Metro

Üçüncü alternatif  yine Terminal 2’den kalkan 200E Numaralı Otobüsler (04:00-23:00). Bu otobüsler aynı zamanda  Ferihegy Tren İstasyonu (Ferihegy vasútállomás)’nda durduktan sonra M3 Mavi Metro hattının başlangıç noktası olan Kőbánya-Kispest Metro İstasyonu’na da gidiyor.

Metro istasyonunun gişesi 06.00-21.30 saatleri arasında açık. Bu yolculuk ise 20-25 dakikada sürüyor. Buradan da metro ile şehir merkezine 30 dakikada varmanız mümkün.

Budapest Card ya da Travel Card aldıysanız bu yolculuğun tamamını ücretsiz yapabilirsiniz.

–Havaalanı Servisleri

Havaalanından şehir merkezine arabayla 1 saatte ulaşmak mümkün. Özel taksi tutarsanız şehir merkezine gidiş için 20 € ödersiniz. Ancak 3 kişiyseniz 27 €, 16 kişiyseniz 50 € ödeyerek şehir merkezine ulaşmak mümkün. Konu ile ilgili bilgi almak için tıklayınız. 

-Budapest Card

Ülkeye giriş yaptıktan sonra ilk yapacağınız şey bagajınızı aldıktan hemen sonra havaalanında bulunan turistik bilgi ofislerinden size süre olarak en uygun olan kartı almak.

Budapeşte müzeleriyle, kaleleriyle, hamamlarıyla ve sanat galeriyle ünlü bir şehir. Sadece 24 saatlik bir kart ile HÉV banliyö trenleri, gece otobüsleri, resmi kaleye çıkış araçlarını ve Tuna geçişleri de dahil ücretsiz toplu taşımanın yanında 30’un üzerinde müze, galeri, kule, sergi, galeri, park vb. ücretsiz girebilir, Lukács Termal Hamamı’nı ve kaleye çıkan 60 Numaralı Tramı ücretsiz kullanabilirsiniz. Ücretsiz tuna nehri turu yapabilirsiniz. 100’ün üzerinde restoran, cafe vb. noktada % 50’ye varan oranda indirim alabilirsiniz.

Gün sayısı yükseldikçe ücretsiz hizmet sayısı ve çeşidi de artıyor. Ayrıca kart ile birlikte şehir rehberi ve şehir haritası da veriyorlar.

Fiyatlara gelince 1-5 günlük kart alternatifleri var. 1-6 günlük  kart için kişi başı sırasıyla 22 €, 33 €, 43 €, 53 €, 63 € ödüyorsunuz.

6 yaş üstündeki çocuklara genel bir indirim yapılmıyor. Çocuklar için tek indirim kartı 72 saatlik Junior City Card. Bu kartın da ücreti 33 €. Bu nedenle günlük kart almaya gerek yoksa ailece 3000 HUF ödeyerek metro, otobüs ve tramlarda geçen 10’lu kart almak ve bunu gerektikçe kullanmak da bir seçenek.

Tüm seçenekleri ve fiyatları daha detaylı görmek için tıklayınız.

-Travel Card

Bu kart ile botlar dahil tüm ulaşım sistemini ücretsiz olarak kullanabiliyorsunuz. 24 saatlik kart için kişi başı 1650 HUF, 5 kişilik aile için 3300 HUF ödüyorsunuz. 72 saatlik kart ise kişi başı 4150 HUF.

6 yaş üstündeki çocuklara genel bir indirim yapılmıyor. Bu nedenle günlük kart almaya gerek yoksa ailece 3000 HUF ödeyerek metro, otobüs ve tramlarda geçen 10’lu kart almak ve bunu gerektikçe kullanmak da bir seçenek.

-Tren

Yeşil banliyö trenleri (HÉV) ile Budapeşte’nin yakın bölgelerine gitmek mümkün. Bilet fiyatları  mesafeye göre (10-30 km) 250-560 HUF arasında değişiyor.

Örneğin kırmızı metro hattı üzerinde bulunan Batthyány tér den Szentendre’ye tren ile gidebilirsiniz. 30 dakikada bir kalkan banliyö trenleri için kişi başı ücret 400 HUF. Budapest Card aldıysanız bu trenleri de ücretsiz kullanabilirsiniz.

-Metro

Budapeşte’nin turistik gezi güzergahını da kapsayan 4 hattan oluşan bir metro sistemi var. Metrolar 04:30-11:10 saatleri 2-5 dakikada bir çalışıyor. 3 duraklık tek bilet 300 HUF. Budapest Card ya da Travel Card aldıysanız tüm metro sistemini ücretsiz kullanabilirsiniz.

-Otobüs-Tram-Troleybüs

Budapeşte’de 32 tram, 200 otobüs ve 15 troleybüs hattı bulunuyor. 2, 4 ve 6 Numaralı Tram hatları Budapeşte’de gezilecek tüm yerleri kapsıyor.

Tramlar 04:30-22.45 arasında çalışıyor. Kişi başı ücret BKK gişe/biletmatik 350 HUF, otobüsten alırsanız 450 HUF. 10’lu bilet ise 3000 HUF.

Budapest Card ya da Travel Card aldıysanız otobüs ve tramları ücretsiz kullanabilirsiniz.

Ayrıca, 140 ve 100 dakikalık 2 hatta icra edilen 32 duraklık Budapeşte Hop On Hop Of Otobüs Turları ile şehir merkezini, Parlamento Binası’nı, Buda Kalesi’ni ve Zincir Köprüsü’nü görebilirsiniz.

Bu otobüslerde Türkçe dil seçeneği de var. Otobüsler duraklardan 15-30 dakikada bir geçiyor. Kişi başı 1 günlük bilet 16,2 €. Daha geniş olanakları görmek ve bilet almak için tıklayınız.

-Botlar

Tuna Nehri’nin 2 yakası arasında belirlenmiş 4 bot hattı var. Kişi başı ücret 750 HUF. 6-14 yaş çocuklar 550 HUF.

Travel Card sadece D11 hattında her gün, diğer hatlarda hafta içi geçerli. Budapest Card aldıysanız tüm hatları her gün ücretsiz kullanabilirsiniz. Bot sefer saatleri için tıklayınız.

-Taksi

Budapeşte’de taksimetre açılış ücreti ortalama 450 HUF, ulaşım ücreti ise ortalama 280 HUF/Km olarak uygulanıyor.

3-4 kişi için taksi her zaman uygun. Ortalama olarak Budapeşte’de yapılacak bir  yolculuk 6500 HUF civarında tutuyor. Bilginize…

Budapeşte’de Gezilecek Yerler

Budapeşte’nin en güzel ve tarihi binaları şehrin Peşte yakasında Şehir Parkı (Városliget) ve çevresinde; şehrin Buda yakasında Gallert Tepesi (Gellért hegy) ile Balıkçı Tabyası (Halászbástya) ve çevresinde bulunuyor.

Şehir Parkı (Városliget) ve Çevresi

Şehir Parkı (Városliget) ve çevresi Budapeşte’nin doğu yakasındaki en önemli turistik bölgeyi oluşturuyor.

Kahramanlar Meydanı (Hősök tere) ve Milenyum Anıtı (Millenniumi emlékmű), Güzel Sanatlar Müzesi (Szépművészeti Múzeum), Ulusal Sanat Merkezi (Műcsarnok) ve Şehir Parkı (Városliget) bu bölgede bulunuyor.

-Kahramanlar Meydanı (Hősök tere) ve Milenyum Anıtı (Millenniumi emlékmű)

Andrássy Caddesi (Andrássy út)’nin sonunda yer alan Kahramanlar Meydanı (Hősök tere), Budapeşte’nin en önemli meydanı.

Meydanın ortasında bulunan Milenyum Anıtı (Millenniumi emlékmű) heykelleri ile dikkat çeken bir anıt. Her bir heykeli ayrı bir sanat eseri. 896 yılında bölgeye gelen Macar kavimlerinin Macaristan’ı kurmalarının 1000. yılı anısına yapılmış. Milenyum ismi buradan geliyor. Anıtın mimarı Albert Sikedanz ve heykeltıraşı Gyorgy Zala. 1896 yılında yapımına başlanan anıt 1929 yılında tamamlanabilmiş.

Milenyum Anıtı bu haliyle Macaristan’ın kuruluşunu temsil ediyor. Ortadaki 36 m yüksekliğindeki sütunun üzerinde Katolikliği temsilen Kral István haçını tutan Başmelek Cebrail var. İnanışa göre Cebrail, Kral István’ın rüyasına girmiş ve ona Macar tacını sunmuş. Kral István’da o gün Hristiyanlığa geçmiş.

Bu sütunun alt kısımda ise 9. yy.da Macaristan’ı kuran 7 kurucu kavmin liderlerinin heykelleri var. Bunlar en önde Prens Arpad olmak üzere Tétény, Ond ve Kond ve Tas, Huba ve Előd.

Prens Arpad bu 7  kavmin lideri olarak 896 yılında ilk kez bugünkü Karpat bölgesine gelmiş.

Anıt ile Macar tarihi ilişkisi şöyle; Macarlar, Peçeneklerin baskısı sonucu batıya göç etmiş. Bu göç olayı sırasında Macarların başında ise atıyla en önde bulunan Prens Arpad bulunuyormuş. Macar boyları, 896 yılında bugünkü Macaristan’a gelerek yerleşmiş.

955 yılına kadar Balkanlarda büyük bir devlet kurmuşlar ama bu devlet, 955 yılında Germenler tarafından yıkılmış. Macar kabileleri Kral István zamanında tekrar birleşip bir krallık kurmuş ve ilk kez Hristiyanlığı kabul etmişler. Arpad hanedanlığı babadan oğula 1301 yılına kadar aralıksız devam etmiş.

Her ne kadar komünizm döneminde onlar Türklüklerini inkar etse de Avrupalı tarihçiler ve o dönemde Bizanslılar Macar devletini “Batı Türkiye” olarak adlandırıyormuş.

Anıtı dıştan yarım ay şeklinde çevreleyen sütunlarda 14 önemli Macar krallarının ve kahramanlarının heykelleri var. Her liderin heykelinin altında da yaşamından bir kesitin rölyefi yapılmış.

Sağ taraftaki kolonların ilkinde tanıdık János Hunyadi var. János Hunyadi’nin 1454 Belgrad Kuşatması sırasında Osmanlı kuvvetlerinin yenilmesinde oynadığı rol sanırım daha sonraki yüzyıllarda Macar ulusal kahramanı olarak benimsenmesini sağlamış.

Heykeller arasında İmre Tökeli ve L. Kossuth da vardı. Tökeli Avusturya’ya karşı Osmanlı’nın yanında yer alan Macar kralı idi. Lojos Kossuth ise Avusturyalılardan kaçarak Türkiye’ye sığınan, Kütahya’da bir kaç yıl yaşayan bir Macar milliyetçi devlet adamı idi.

Bu 7 adamın ne yapmaya çalıştığını ise açıkçası anlayamadım.

Anıt inşa edildiğinde Macaristan, Avusturya-Macaristan’ın bir parçası olduğundan sol taraftaki 5 heykel Habsburg Hanedanının mensuplarına (Ferdinand, Leopold I II. Charles, Maria Theresa ve Franz Joseph) aitmiş.

Komünist dönemde bu heykeller Budapeşte Güzel Sanatlar Müzesi’ne (Szépművészeti Múzeum) götürülmüş. Yerlerine de Macar kahramanlarının heykelleri konmuş.

Adres: Budapest, Hősök tere, 1146 Macaristan

Buraya M1 Metro (Hősök Tere) ve 20E, 30, 30A, 75, 79, 105, 230, 979 Numaralı Otobüsler (Benczúr utca, Hősök tere M) ile ulaşabilirsiniz.

-Güzel Sanatlar Müzesi (Szépművészeti Múzeum)

Kahramanlar Meydanı’nın sol tarafında bulunan Güzel Sanatlar Müzesi Macaristan’ın en önemli, Avrupa’nın ise en önemli müzelerinden biri.

Mimar Albert Schickedanz ve Mimar Ferenc Fülöp tarafından 1871-1881 yılları arasında inşa edilmiş ve sergi amaçlı olarak 1896 yılında açılmış. Bugünkü haline ise Avusturya Macaristan imparatoru Franz Joseph’in emriyle  getirilmiş ve müzenin açılışını 1906 yılında bizzat İmparatoru Franz Joseph yapmış.

Müzede hem sabit hem de geçici sergiler var. Sabit olarak bodrum katında Mısır Sanatı ve klasik eserler, giriş katında Rönesans dönemi ve Romanesk tarz, birinci katta 1250-1600 yılları arasında Avrupa Sanatı, ikinci katta 1350-1800 yılları arasında Avrupa’da Heykel Sanatı ve  üçüncü katta 1600-1800 yılları arasında Macaristan Sanatı ile ilgili parça ve eserler sergileniyor. İçeride Mısır, Yunan ve Roma koleksiyonları ile İtalyan resim sanatının ağırlığı görülebiliyor.

Müzeyi rehberli turlar ile gezebilirsiniz. Müze, 10:00-18:00 saatleri arasında ziyarete açık. Giriş ücreti kişi başı 1400 HUF, 18 yaş altındaki çocuklardan 700 HUF alınıyor. Budapest Card ile giriş ücretsiz. Geçici sergilerin ücretleri bu fiyatlardan daha farklı.

Adres: Budapest, Dózsa György út 41, 1146 Macaristan

Buraya M1 Metro (Hősök Tere) ve 20E, 30, 30A, 75, 79, 105, 230 Numaralı Otobüsler (Benczúr utca, Hősök tere M) ile ulaşabilirsiniz.

-Ulusal Sanat Merkezi (Műcsarnok)

Kahramanlar Meydanı’nın sağ tarafında bulunan Ulusal Sanat Merkezi Macaristan’ın en önemli modern sanat müzesi.

Mimar Albert Schickedanz ve mimar  Fyulep Herzog tarafından klasik tarzda 1869-1871 yılları arasında Güzel Sanatlar Üniversitesi olarak inşa edilmiş. 1895 yılında ise sanat merkezine dönüştürülmüş. 1995 yılında da bugünkü haline getirilmiş.

Günümüzde Alman Sanat Sergileri anlayışıyla modern sanata yönelik eserlerin sergilendiği bir müze olarak hizmet veriyor. Müze, 10:00-18:00 saatleri arasında ziyarete açık. Giriş ücreti kişi başı 2500 HUF, aile 3750 HUF alınıyor.

Adres: Budapest, Dózsa György út 37, 1146 Macaristan

Buraya M1 Metro (Hősök Tere) ve 30, 30A, 75, 79, 105, 230 Numaralı Otobüsler (Benczúr utca) ile ulaşabilirsiniz.

-Şehir Parkı (Városliget)

Budapeşte bir parklar şehri. Bu nedenle de yemyeşil bir kent. Bu parklardan biri de şehrin doğu yakasında Kahramanlar Meydanı’nın hemen arka tarafından bulunan Şehir Parkı.

1850 yılında açılan park Dünya’nın ilk halka açık parkı olarak kabul ediliyor. Çok geniş bir alanı kaplayan parkın içerisinde Városligeti Göleti (Városligeti-tó) ve bir buz pateni alanı (Városligeti Műjégpálya és Csónakázótó), Vajdahunyad Kalesi (Vajdahunyad vára), Szechenyi Termal Tesisi (Széchenyi Gyógyfürdő és Uszoda), Budapeşte Hayvanat Bahçesi ve Botanik Parkı (Fővárosi Állat- és Növénykert) ve yeme içme tesisleri yer alıyor.

Macarlar buz pateni yapmayı çok seviyorlar. Városligeti Göleti kışın buz tutunca buz pateni alanı olarak kullanılıyor. Yediden yetmişe herkesin buz pateni yaptığı bir gölet. İnanılmaz keyifli bir ortam. Kıskanılmayacak gibi değil. Cuma ve cumartesi aksamları canlı dj performans var.

-Vajdahunyad Kalesi (Vajdahunyad vára)

Bu ortama en güzel katkıyı hiç şüphesiz Vajdahunyad Kalesi sağlıyor. Hele bir de gölet donmuş ve kış ise. Aslında bu kale ilk görüşte ortaçağdan kalma bir kale izlenimi verse de sadece 100 yıllık bir yapı. 1896 yılında karton ve ahşap kullanılarak inşa edilen kale çok beğenilince mimar Ignác Alpár tarafından tasarlanarak taş ve tuğla ile yeniden yapılmış. 1908 yılında da hizmete açılmış.

Eski Macaristan Krallığı Transilvanya topraklarında kalan Hunyad Şatosu’ndan (Bugün Romanya Hunedoara şehri yakınlarında bulunuyor) esinlenerek inşa edilen kalede romanesk, gotik, rönesans ve barok tüm mimari tarzları bir arada görmek mümkün.

Yapının girişinde kimsenin kim olduğunu hiçbir zaman bilmediği 12. yy.da III. Bela’nın danışmanlığını yapan ve Macar tarihini ilk kaleme alan Anonymus’un heykeli var.

Bünyesinde ise Avrupa’nın en büyük tarım müzesi olan Macaristan Tarım Müzesi (Magyar Mezőgazdasági Múzeum és Könyvtár) bulunuyor. Müzede önemli bir tarım potansiyeli olan Macaristan topraklarında yapılan tarımın 1000 yıllık serüvenini görmek mümkün. 37 m yüksekliğindeki kuleye (Apostles’ Tower) de çıkabiliyorsunuz. Müze 10:00-16:00 saatleri arasında açık. Kişi başı giriş ücreti 1600 HUF, kuleye de çıkmak isterseniz 2100 HUF ödüyorsunuz.

Biz gitmedik ama açık hava hamam sefası ya da hayvanat bahçesi severler için de Szechenyi Termal Tesisi ve Budapeşte Hayvanat Bahçesi ve Botanik Parkı da parkın sol tarafında bulunuyor.

Adres: Budapest, Kós Károly stny., 1146 Macaristan

Buraya M1 Metro (Hősök Tere,Széchenyi fürdő) ve 20E, 30, 30A, 75, 79, 105, 230, 979 Numaralı Otobüsler (Benczúr utca, Hősök tere M) ile ulaşabilirsiniz.

Gallert Tepesi (Gellért hegy) ve Çevresi

Budapeşte’nin en güzel manzarası Tuna Nehri’nden 140 m yükseklikte olan bu tepede. Tüm şehir ayaklarınızın altında. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan tepenin manzarası gerçekten de muazzam.

Gallert Tepesi aynı zamanda Hristiyanlar için de kutsal bir yer. Piskopos Gallert Sagredo Macaristan’da Hristiyanlığı yayan kişi olarak kabul ediliyor.

Kral István öldükten sonra bir süre de olsa paganlar isyan edip Budin’i ele geçirmiş. Bu sırada da piskoposu yakalayıp çivili bir varilin içerisinde buradan Tuna Nehri’ne yuvarlamışlar. 1904 yılında yine burada piskoposun anısına kendisini tasvir eden bir anıt dikilmiş.

Tepenin bizim içinde tarihi özelliği var. Buranın Türkçe ismi Gürz Elyas bayırı. Gürz Elyas bir bektaşi büyüğüymüş ve  Budin’in fethinde çok büyük yararlılıklar göstermiş. 17. yy.da bu tepedeki mezarında dua edilirmiş.

Tepe’de bulunan 200 m uzunluğundaki kale ise 1850-1854 yılları arasında şehri daha iyi savunabilmek için Avusturyalılar tarafından yapılmış.

Kalenin hemen önünde Özgürlük Anıtı (Szabadság szobor) bulunuyor. Macar heykeltıraş Kisfaludi Strobl tarafından yapılan heykelin elinde barışı simgeleyen bir palmiye yaprağı tutan kadın tasvir edilmiş. Budapeşte’yi Nazilerden kurtaran Sovyet Askerlerine atfen yapılmış.

Nereden bilsinler onlarca yıl da kurtarıcılarından kurtulmayı bekleyeceklerini. Sovyetlerden zamanında çok çekmişler.  Komünizmden tek arta kalan heykel ama o kadar da sevmişler ki yıkmaya da kıyamamışlar.

Buraya 29 Numaralı Otobüsler (Búsuló Juhász (Citadella)) dışında toplu ulaşım yok. Elisabeth Köprüsü’nün yanından ve Gallert Oteli’nin arkasından çıkış yolları var.

Ancak, sakın buraya bizim yaptığımız gibi yürüyerek çıkmayın.  30 dakika sürse de merdiven ve yokuşlar ciddi anlamda yoruyor. Otobüs beklemem diyorsanız bir taksi tutmayı değerlendirin.

Adres: Budapest, Szabó Dezső stny., 1118 Macaristan

Balıkçı Tabyası (Halászbástya) ve Çevresi

Şehrin Buda bölgesindeki en turistik bölge eski kale bölgesi de denilen Balıkçı Tabyası ve çevresi.

-Balıkçı Tabyası (Halászbástya)

Budapeşte’de gördüğüm en güzel ve orijinal yapı da bana göre Balıkçı Tabyası. Budapeşte manzarası ile birlikte gerçekten masalsı bir yer. Tuna, Margit Adası, Peşte ve Gellert Tepesi manzarasına hakim.

Balıkçı Tabyası çok eski bir yapı değil. 1895-1902 yılları arasında inşa edilmiş.

Ortaçağda Vazivaros denilen bu bölgede balıkçılar yaşıyormuş. Burası zaten adını ortaçağda şehrin bu kısmındaki surları savunmakla görevli balıkçılar loncasından almış. Bu nedenle de tabyanın adı da Balıkçı Tabyası olmuş.

Buradaki 7 kule 896 yılında Karpat düzlüğüne ilk gelen 7 kavmi simgelemekteymiş.

Fotoseverlere gelince burası için özellikle parlamento ve gün batımı çekimi için en doğru yer diyebilirim.

Tabyayı 09:00-23:00 saatleri arasında gezebilirsiniz. Üst katlara giriş ücretli. Kişi başı ücret 1000 HUF.

Adres: Budapest, Szentháromság tér, 1014 Macaristan

-Matthias Kilisesi (Mátyás Templom)

Matthias Kilisesi, Balıkçı Tabyası’nın hemen arka tarafında bulunuyor. Çoğu Macara göre bu kilise Macaristan’ın kalbi hatta tarihi. Kilisenin tarihine bakarsanız aslında ne kadar haklı olduklarını da görürsünüz.

Genel inanışa göre buradaki ilk kiliseyi 1015 yılında Aziz István Meryem Ana Kilisesi olarak kurmuş. 1241-1242 dönemindeki Moğol İstilası sırasında Buda bölgesindeki neredeyse herkes öldürülmüş buradaki kilise de yıkılmış. Kral Béla IV’ün emriyle 1245-1270 döneminde Fransa’dan gelen ustalar tarafından kilise tekrar inşa edilmiş.

1301 yılından itibaren bu kilise toplanan ulusal konsey kimin kral olması gerektiğine karar vermeye başlamış. Bu durumda kiliseyi çok önemli hale getirmiş. halk tarafından çok sevilen kral Matthias’ın 1464 yılında burada evlenmesinin ardından kilise ‘Matthias Kilisesi’ olarak adlandırılmış.

1541 yılında Buda’nın Osmanlı İmparatorluğu’nun eline geçmesinin ardından kilise camiye çevrilmiş. Osmanlı askerleri buraya gelmeden önce kilisede bulunan tüm değerli parça ve eserler gemi ile Bratislava’ya kaçırılmış. Kanuni Buda’nın alınmasından dolayı ‘Şükür Namazı’nı burada kılmış. Bektaşi Şeyhi Gül Baba burada ölmüş. Kilise 145 yıl Budin’in en büyü cami olarak kullanılmış. 1686 yılında Kutsal İttifak güçleri Budin’i tekrar ele geçirmeyi başarmış ve cami tekrar kiliseye döndürülmüş.

1867 yılında Avusturya Macaristan İmparatorluğu kurulunca imparator Franz Joseph ve eşi Elisabeth burada kutsal taçı giymişler. Bu sırada Ferenc Liszt ilk defa kilisede eserlerini çalmış.

1896 yılında milenyum kutlamaları öncesinde kilise mimar Frigyes Schulek tarafından bugünkü haline getirilmiş.

1944-45 Sovyet kuşatması döneminde kilise ağır hasar görmüş. Komünizm döneminde de bu fırsattan istifade kullanımı tehlikeli denerek Sovyet yönetimince yıkılmak istenmiş ancak nasıl olduysa bir şekilde ayakta kalması sağlanmış ve kilise günümüze kadar gelmiş.

Kiliseye giriş ücreti kişi başı 1500 HUF, kuleye de çıkmak isterseniz 1500 HUF  ilave ücret ödemeniz gerekiyor. Aile paketi alırsanız kiliseye giriş ücreti  3500 HUF, kuleye çıkış ücreti 3500 HUF.

-Budapeşte Hilton Oteli

Hilton Budapest için Dünya’nın en pahalı Hilton oteli diyorlar. Çünkü Matthias Kilisesi ile dipdibe bir bina.

Normal şartlarda bugün buraya böyle bir bina yapılmak istense yer yerinden oynar. Söylenenlere göre komünist yönetim zamanında yapılan bina için korkunç bir rüşvet ödenmiş. Yönetim de çok da değer vermediklerinden olsa gerek ülkenin kalbi sayılan kilisenin dibine otel yapılmasını görmemezlikten gelmiş.

Adres: Budapest, Szentháromság u., 1014 Macaristan

-Aziz István Heykeli (Szent István szobra)

Macaristan’ın ilk kralı Aziz István Heykeli, Balıkçı Tabyası ile Matthias Kilisesi arasında yer alıyor.

Istvan, 997 yılında  Macaristan’da sadece Pannonia Ovası’na hakim bir dük iken bölgedeki Hristiyan olan diğer güçlerin de desteği ile pagan olan diğer kabileleri yenerek 1000 yılında ilk Macar Kralı olmuş. 1001 yılında ise Hıristiyanlığı kabul etmiş ve Hristiyanlığı hem Macar halkı arasında hem de bölgede yaymaya çalışmış. Bu nedenle de Macaristan’ın koruyucu azizi olarak da kabul ediliyor.

Aziz István Heykeli işte bu durumu taçlandırmak için heykeltraş Alaioshem Stroblom tarafından yapılmış ve yapımı ise tam 10 yıl sürmüş ve 1906 yılında bugünkü yerine konmuş.

Adres: Budapest, Szentháromság u., 1014 Macaristan

-Kutsal Üçlü Anıtı (Szentháromság-szobor)

Matthias Kilisesi’nin hemen ön tarafında bulunuyor. 1710-1713 yılları arasında Veba salgınında ölenler anısına heykeltıraş Philipp Ungleich tarafından yapılmış.

Adını en üstündeki Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlemesinden alıyor.

Adres: Budapest, Szentháromság u., 1014 Macaristan

Macaristan Parlamento Binası (Országház)

Macaristan Parlamento Binası kuşkusuz Dünya’nın en güzel parlamento binalarından biri. Dünya Mirası Listesi’nde de yer alıyor.

Bina mimar Imre Steindl’ın tasarımı ile 1885-1902 yılları arasında inşa edilmiş. Bu dönem Budapeşte’nin en güçlü dönemi.

Kahramanlar Meydanı, Andrássy Caddesi, Batı Demiryolu İstasyonu, köprüler, Avrupa’nın ilk yeraltı demiryolu hep bu dönemin ürünleri. Binanın yapımında dekorasyon için 40 kg altın kullanılmış.

268*123 m boyutlarında olan binanın kubbe yüksekliği 96 m. Binanın inşasında değişik ebatta 40 milyon tuğla kullanılmış. Tasarımında barok, gotik, rönesans vb. tüm tarzların etkisini görmek mümkün.

Kubbenin 96 m yüksekliğinde olması tamamen bu rakamın kutsal kabul edilmesinden. Macar kavimlerinin bu topraklara geliş yılı 896, bugünkü Macaristan’ın kuruluş yılı ise 1896. Bu nedenle 96 rakamı Macarlar için bir tılsım gibi.

Buranın bir özelliği daha var. Macar Kutsal Tacı da 2000 yıldan beri diğer hazineler ile birlikte burada sergileniyor.

Bina 08:00-18:00 saatleri arasında açık. Binayı başlıca dillerde yapılan rehberli turlar ile gezebilirsiniz. Ancak, önceden randevu almak gerekiyor. Tur yaklaşık 50 dakika sürüyor.

Binaya girerken havaalanı tedbirleri uygulanıyor. Çanta ile giremezsiniz. Ana kubbe bölgesinde fotoğraf çekimi de yasak. Tur ücreti ise kişi başı 6000 HUF, 6-24 yaş arasındaki çocuklardan  3100 HUF ücret alıyorlar.

Buraya M2 metro (Kossuth Lajos Tér) 2 Numaralı Tram (Országház, látogatóközpont) ile ulaşabilirsiniz.

Zincir Köprü (Széchenyi Lánchíd)

Zincir Köprü, Budapeşte’nin aynı zamanda ilk köprüsü. Bugün ise gündüz ya da gece en turistik cazibe noktalarından biri.

Köprü yokken Tuna Nehri üzerinde sadece ilkbahar ve yazları kurulan duba bir köprü varmış. Kışın zaten nehir donduğu için karşıdan karşıya geçilebiliyormuş.

1820 yılında Kont István Széchenyi kendi babasının cenazesine gidemeyince kalıcı bir köprü fikri ilk defa gündeme gelmiş. Kont konu ile ilgili araştırma yapıp İngiliz mühendisleri ülkesine davet etmiş.

Sorumluluğa alan İngiliz mühendis William Tierney Clark ve İskoç mühendis Adam Clark konu ile ilgili çalışmaya başlamış. Projeleri çok beğenilince inşaatına da başlanmış. 1849 yılında köprü açıldığında zamanın Dünya’nın teknik harikalarından biri olarak kabul edilmiş. Çünkü o devirde köprü aynı zamanda Dünya’nın en uzun açıklıklı asma köprüymüş.

Köprünün her iki yanında yer alan aslanlar ise ünlü heykeltıraş Janos Marschalko tarafından yapılmış. II. Dünya savaşında bu güzel köprü Nazilerce havaya uçurulmuş ancak yine de aslına uygun olarak onarımı mümkün olmuş. Bugün ise özelliklede geceleri Tuna Nehri’nin ışıltılı kolyesi olarak gerçekten çok güzel bir sahne oluşturuyor.

Buraya M1 Metro (Vörösmarty tér)), 16, 105 Numaralı Otobüs  ve 2, 19, 41 Numaralı Tramlar (Széchenyi István tér, Eötvös tér, Clark Ádám tér) ile ulaşabilirsiniz.

Budapeşte Çıkışlı Çevre Gezileri

Budapeşte sadece şehir merkezi ile değil 50 km içerisindeki gezilecek yer alternatifleri ile zengin bir şehir. Ben de eğer Budapeşte’de giderseniz göz önünde bulunduracağınız deneyimlediğimiz yakın alternatif rotaları aşağıda sıraladım. Linkleri okursanız daha geniş bilgi de alabilirsiniz.

-Kuzey Macaristan

Sultan Süleyman 1526 yılında Mohaç Meydan Savaşı’nı kazanıp Macar Krallığı’nı yıkınca Macaristan’ın günümüz sınırlarındaki toprakları 150 yılı aşkın bir zaman Osmanlı İmparatorluğu’nun elinde kalmış ve bu toprakların kuzeyi yani Kuzey Macaristan, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’da yerleşebildiği son ve en uç topraklar olmuş.

Bu nedenle de tarihimizdeki yeri ayrı. Hem zaferlerle hem de hüzünle dolu…

Bu nedenle Budapeşte’ye gelip başkentin kuzeyinde yaklaşık 50 km uzaklıkta bulunan Štúrovo, Esztergom, Vişegrad ve Szentendre’yi de mutlaka görmelisiniz.

Ben bu konun genişliği ve özelliğini göz önünde bulundurarak ayrı bir yazı hazırladım. Kuzey Macaristan ile ilgili ihtiyacınız olabilecek tüm detaylı bilgi ve fotoğrafları Kuzey Macaristan Gezisi başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

-Budapeşte Tekne Turu

Budapeşte, Avrupa’nın en güzel ışıklandırılmış şehri. Bu nedenle de Budapeşte’de mutlaka özellikle de gece olmak üzere bir tekne turu yapılmalı.

Bu konu ile ilgili olarak ihtiyacınız olabilecek tüm detayları ve fotoğrafları Budapeşte’de Gece Tekne Turu başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Budapeşte’de Ne Yenir? Nerede Yenir?

Budapeşte gastronomik olarak gerçekten çok zengin bir şehir. Ancak Macarlar eğlenmeyi de çok iyi biliyor. Bu nedenle de Macarlara özgü Gulaş Çorbası, Ördek ve Ceylan eti ve Strudel gibi çorba, yemek ve tatlıları yiyip içerken bir yandan da eğlenebileceğiniz bir yer var.

Adı Borkatakomba Étterem. Özelliği burada Macar Çingenelerinin eğlence kültüründe bir Çigan Gecesi yaşarken aynı zamanda Macar yemekli güzel bir gece geçirmeniz. 

Konu ile ilgili tüm deneyimlerimizi detaylı olarak Borkatakomba Étterem, Budapeşte’de Çigan Gecesi başlıklı yazımda bulabilirsiniz.

Budapeşte’de Alışveriş

Budapeşte; alışveriş  çeşitliliği ile zengin, bir o kadar da diğer bilindik Avrupa başkentlerine göre uygun bir şehir. Diğer taraftan Macarlar genel olarak sanatçı insanlar. İşte bu 2 faktör birleşince oldukça yöresel ya da otantik diyebileceğim ürünleri ya da parçaları  yine oldukça uygun fiyatlara alma şansınız doğuyor. Yeter ki doğru yerlere gidin.

Lurdy Haz, Westend City Center AVM tarzında, Central Market Hall, Hold Utca Market pazar tarzında alışveriş yapılacak yerler. Ancak buraların çok da Türkiye’den farkı yok. O yüzden de tavsiye etmem.

Ne alacağınıza gelince özellikle ev eşyaları/aksesuarları bavullara doldurup götürülesi cinsten. El yapımı porselenler ve yöresel şaraplar da cabası…

Bu tür parçalar için Budapeşte’de doğru yerin Vaci Caddesi (Vaci Utca) ya da Kale Bölgesi’nde bulunan Tárnok Caddesi (Tárnok Utca) olduğunu söyleyebilirim.

Ancak yine de bu tür bir düşünceniz varsa ve planlamanız da varsa hediyelik ya da alışveriş hakkınızı mutlaka sanatçılar kasabası da olarak bilinen Szentendre Kasabası’nda kullanın. Bu konu ile ilgili detayları Kuzey Macaristan Gezisi başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Budapeşte’de Nerede Kalınır?

Budapeşte merkezinde bulunan otellerin 2 kişilik ortalama oda fiyatları 70-150 €  civarında. Budapeşte çok iyi bir ulaşım altyapısına sahip. Bu nedenle merkezden 5 km kadar uzaklaşırsanız 4 yıldızlı otellerde bu fiyatları 40 € ya kadar düşürebilirsiniz. Hem bütçenize katkı sağlarken genel olarak da çok bir zaman kaybınız olmaz.

Size önerimiz merkezde bulunan La Prima Fashion Hotel. Zincir Köprü (Széchenyi Lánchíd) 12 dakikalık, Deák Ferenc Meydanı (Deák Ferenc tér) 4 dakikalık yürüme mesafesinde.

Burada Deluxe odada kalıp kahvaltı dahil 2 kişi gecelik 60 € karşılığında kalmanız mümkün. Kahvaltısı muhteşem değil ama bu fiyata bu konum ve kalite gerçekten iyi.

Değerlendirme

Budapeşte, tam 150 yıl egemenliğimiz altında kalmış bir şehir. Şehrin her tarafında halen bu bağları hissedebiliyorsunuz.

Diğer taraftan Avrupa’nın ortasında olmasına rağmen diğer Batı şehirlerine göre tüm fiyatlar oldukça uygun. Yani biraz tarih biraz fotoğraf ve biraz da kültür diyenler için çok güzel bir yer. Çevresinde de gezilecek çok yer var. Budapeşte’yi tam anlamıyla anlamak için 3-4 gün gerekiyor.

Budapeşte ile ilgili diğer yazılarımız için Budapeşte Gezi Rehberi‘ne, bölgesel bir gezi planlıyorsanız Orta Avrupa Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.