Antalya’nın Tatil Köyü Side Gezisi

Bugünkü yazımın konusu Antalya’nın Tatil Köyü Side Gezisi. Burası halihazırda tatilcilere sadece otellerle kaplı deniz, kum ve güneş hizmeti veren büyük bir turizm bölgesi olarak görülse de tarihteki yerine bakarsanız bundan çok çok daha önemli olduğunu görebilirsiniz. Yani burası öyle sıradan bir yer değil….

Düşünün M.Ö. 3. yy.a değin bu kentte kendilerine has bir dil olan Anadolu’nun kayıp dillerinden Sideceyi konuşmuşlar.  

Bunu ilk defa duyduğunuza eminim. Side’nin bu dildeki anlamı ise NAR. Nar; bildiğiniz gibi Anadolu’da, bereketin ve zenginliğin sembolü.

Side halkı, Romalılar döneminde oldukça zengin olduğundan bölgede kente ait üzerinde nar sembolü olan sikkeler kullanıyormuş. Şimdiki $ gibi yani.

Kent o dönemde Akdeniz’in en önemli ticaret merkezlerinden ve limanlarından biri haline gelmiş. Hatta Antalya kurulana kadar Pamphylia bölgesinin tek limanıymış.

Ancak, ne acıdır ki zenginliklerinin temel kaynağı maalesef kölelikmiş bu nedenle de zenginliğin yanında kötü bir üne de sahip olmuşlar.

Örneğin, sert yanıtlarıyla ve nükteli sözleriyle meşhur müzisyen Stratonicus, kendisine sorulan “En kötü, en hain insanlar kimlerdir?” sorusuna şu yanıtı vermiş: “Pamphylia’da Phaselisliler ancak Dünya’da Sideliler.”

Kölelerin ahı tutmuş tabii ki. M.S. 10. yy.dan sonra; Arap akınları, korsanlar, depremler ve savaşlar nedeniyle halkın büyük çoğunluğu Antalya’ya göç etmiş. Side ise terk edilmiş. Yani şimdiki Antalyalılar büyük oranda Sideli diyebiliriz.

Side ve Çevresi

Side Gezisi-Side’nin Tarihi

-Kuruluş Dönemi

Side kenti, çıkarılan kayıtlara göre M.Ö. 7.yy.da Akdeniz’e uzanan 350-400 m genişliğindeki bugünkü küçük yarımada üzerinde kurulmuş ve antik dönemde Pamphylia’nın en önemli liman kenti olmuş.

M.Ö. 6. yy.da Lidya Krallığı ve sonrasında Perslerin hakimiyeti altına girmiş. Bu dönemdeki yerli vali anlayışından dolayı özgürlüğünü bir ölçüde koruyan kent, zenginliğinin de etkisi ile kendi adına sikke bile bastırmış.

M.Ö. 334 yılında Büyük İskender’e en ufak bir direnç göstermeden kapılarını açınca diğer Anadolu kentlerinin aksine büyük imparatorun güvenini kazanmış ve sonrasında imparatorluk büyük sikke basım merkezlerinden biri olmuş.

-Romalılar Dönemi

İskender sonrasında 150 yıl çeşitli Helenistik Krallıklarının hakimiyetine giren kent M.Ö. 188 yılında Seleukoslara yenilince ilk defa Romalıların egemenliğine girmiş.

Bir süre sonra bölgedeki çekişmelerden yararlanıp yeniden bağımsızlığına kavuşmuş ve tarih içerisindeki en parlak devirlerinden birini yaşamış. Hatta M.Ö. 140 yıllarında kent Doğu Akdeniz’de çok önemli bir kültür merkezi haline gelmiş.

Malesef M.Ö. 78 yılında Romalılar bölgedeki korsanlık faaliyetlerini gerekçe göstererek kenti tekrar Roma İmparatorluğu’na katmış. 

Hatta Pamphylia, Roma’ya bağlı bir eyalet olmuş. Kentin zenginliği özellikle Romalılar döneminde kentin mimarisine de yansımış. 

-Romalılar Sonrası

M.S. 2-3. yy.da çok parlak bir dönem yaşayan kent, 4. yy.da fakirleşmeye başlamış 9-10. yy.da gerçekleşen Arap akınları neticesinde iyice zayıflayarak bir korsan yuvasına dönmüş. 

Böyle olunca da 2 günlük mesafe bulunan Antalya işte o dönemde buradan göçen halk tarafından kurulmuş.

Bölge 12-15. yy. döneminde Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı yönetiminde Türklerle tanışsa da bölgeye yönelik hiç bir göç ve ikamet anlayışı gelişmediğinden olduğu gibi kalmış. Ta ki 1900’lü yıllara kadar…

1900’lü yıllarda Osmanlının elinden çıkan Girit Adası’ndan göç eden Türk göçmenler Side Antik Kenti’ne yerleştirilmeye başlanmış. Hatta burada kurulan köye de Selimiye Köyü denmiş.

1980’li yıllardan itibaren de gelişen turizm furyasından Side de yararlanmış ve Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden biri olmuş.

Side Gezisi

Side Ulaşım Sistemi

Side, Antalya’nın 75 km doğusunda yer alıyor. Antalya-Alanya transit yolu üzerinde bulunan Side’ye Manavgat üzerinden ulaşmak mümkün. Ulaşım sistemi kendi aracınız dışında Side Otogarı’ndan kalkan özel halk otobüsleri ya da minibüsler ile taksilerden oluşuyor.

-Uçak

Side’ye en yakın havaalanı 66 km mesafede bulunan Antalya Havaalanı. Antalya Havaalanı-Side arasında bir toplu ulaşım imkanı yok. Bunun için geriye doğru önce Antalya Otogarı’na gitmeniz gerekiyor. Elinizde bavullarla gerçekten değmez.

Şimdi size çok önemli bir tiyo vereceğim. Antalya’nın sathına yayılmış easygo adlı bir panelvan şirketi var. Adamları ararsanız alınacağınız yeri ve gideceğiniz oteli söylüyorsunuz. Onlar da size bir fiyat teklifi veriyor. Biraz pazarlık ile orta noktayı buluyorsunuz. Önceden anlaşırsanız havaalanından sizi alıp Side’deki otelinize 160 TL (2019) karşılığı bırakıyorlar. Aynı hareketi taksi ile yaparsanız en az 60 €. İki aile iseniz aile başı 100 TL verip 7+1 deri koltuklu şoförlü panelvan da kiralayabiliyorsunuz. Üstelik durmak beklemek yok. Biz 3 kişilik bir aile olarak bu şirketten oldukça memnun kaldık. Şirketin numarası: 0534 033 0221 (Salih Beye selam söylemeyi unutmayın).

-Otomobil

Eğer buraya aracınız ile gelecekseniz Side; İstanbul’a 802 km, Ankara’ya 466 km ve İzmir’e 524 km mesafede bulunuyor.

Side Antik Kenti ulaşıma kapalı bir alan. Bu nedenle aracınız ile gelecekseniz ve kalacağınız yer antik kentin içerisinde ise arabanızı Side Otogarı’nda bulunan otoparka bırakabilirsiniz.

Burada otomobiller için çok büyük bir otopark mevcut. Daha sonra 10 dakikada bir kalkan belediyenin işlettiği otobüsler ile buradan ücretsiz olarak antik kente gidiş dönüş yapabilirsiniz.

-Otobüs

Şehirler arası yolculuk sadece Manavgat Otobüs Terminali üzerinden yapılıyor. Otobüs şirketleri yaz aylarında artan turist sayısına göre seferlerini arttırıyor. Servis araçları ile Side Otogarı’na ulaşabilirsiniz. Daha sonra buradan 10 dakikada bir kalkan belediyenin işlettiği otobüsler ile ücretsiz olarak antik kente gidiş dönüş yapabilirsiniz.

İşin garibi Manavgat-Side Antik Kenti arasında normal zamanlar için minibüs bağlantısı yok. Zorunlu olarak taksi kullanmak zorunda kalıyorsunuz.

-Özel Halk Otobüsü

Side Otogarı’ndan kalkan özel halk otobüsleri ile kalacağınız otele kadar gidebilirsiniz.

Otobüs ücretleri de çok uygun (2,5-5 TL (2019).

Side’de Gezilecek Yerler

-Side Antik Kenti 

Gördüğünüz anda sizi büyüleyen, gezerken sizi 2000 yıl öncesine götüren Side’nin her yerinden tarih akıyor.

Yaşayan antik kent! Çağdaş yaşam alanları ile bu kadar karmaşıklaşmış (iyi mi kötü mü tartışılır) bir başka antik kent bilen varsa söylesin biz de bilelim.

Bazen mermer bir yolda yürürken birden ayaklarınızın kuma basmaya başlayabildiği gibi, begonvillerin örttüğü eski Side evlerinin olduğu sokak da antik kalıntılara çıkarak sizi şaşırtabiliyor.

Tabii ki Side Antik Kenti dendiği zaman ilk akla gelen yer aynı zamanda Side’nin de simgesi olan Apollon Tapınağı.

Bunun dışında Side Antik Kenti Tiyatrosu ve Ticaret Agorası da ünlü yapılar. 

Tüm kenti özetlemek yerine gördüğüm her şeyiyle sizlere aktarabilmek için ayrı bir yazıda kaleme kaleme aldım.

Side Antik Kenti ile ile ilgili tüm detaylı bilgi ve fotoğrafları Side Antik Kenti Gezisi başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

-Side Plajları

Side’nin denizi ve güzel plajlarına gelince şunu özellikle belirtmeliyim. Plajların en büyük özelliği: deniz içinde ilerlediğinizde, uzun süre sığ olması yani derinleşmemesi. Gerek kıyıda ve gerekse deniz içinde, tabanda ince kum var.

Deniz özellikle sabah saatlerinde dalgasız. Akşamüstü, çoğu kez dalga çıkıyor. Dalga çıktığında, deniz bulanıyor, fazla derin olmadığından dipteki kum, suyu bulanıklaştırıyor. Su sabahları oldukça serinletici olurken akşamları hamam suyu kıvamında. Ancak yine de plajlar oldukça güzel ve çekici.

Özellikle de eğer tarihi bölge içerisinde kalırsanız yürüyerek çok rahat gidip gelmeniz mümkün. Antik kalıntılarla denizin iç içe geçmiş olan mistik coğrafyasında gezmek gerçekten büyüleyici.

Side inanılmaz nemli bir lokasyon. Yani durduğunuz yerden gece gündüz terliyorsunuz. Kendinizi kötü hissediyorsunuz. Bu durumda en zevkli olay gece yarısı halk plajından denize girmek. Kentin ışıkları altında denize girmek acayip zevkli bir faaliyet. Tabii ki korkmuyorsanız.

Halk plajında gündüz havlunuzu yayıp denize girebilirsiniz. Şezlong Şemsiye olayı her yerde olduğu gibi burada da var. 

Side maalesef artık eski tarihi ile değil deniz ve kumu ile ünlü. İnsanlar tarihin içerisinde yüzüp güneşleniyor ancak bunun farkında bile değiller. Sanırım belediye de farkında değil ki plajlardaki mekanların eski kale duvarlarını kendi duvarları olarak kullanmasına izin veriyor.

Meraklılarına çok güzel tarihi bir ortamda bulunan çok güzel beachlerde mevcut. Bu tür yerlerde normalde şezlonguna kalitesine ve yerine göre 20-50 TL (2019) lira arası bir fiyat istiyorlar. Ancak devamlı aynı yere gideceğinizi söylerseniz en kaliteli yerlerde 20 TL (2019)’ye kadar şezlong ve şemsiye bulabilirsiniz.

Tavsiyemi sorarsanız kente en yakın yer olan Dolphin Beach Club. Plaja gelen yabancılar da zaten genelde burayı tercih ediyor.

Müzikler ve ortam harika. Personeli yardımcı ve güler yüzlü. Öğlen için yemekleri de pahalı olmakla birlikte vereceğiniz paranın karşılığını kesinlikle alacağınız ender yerlerden biri.

-Side Limanı

Side’nin oldukça şık ancak bir o kadar da sevimli küçük bir limanı var. Günün her saati de hareketli.

Liman neredeyse 2000 yıllık olduğu için özüyle korumaya çalışılmış. Ancak Turizm Bakanlığı’nın buradaki antik yat limanının genişletilerek büyük bir yat limanına dönük projeleri var.

Böyle bir plan buranın antik liman özelliğini tamamen kaybetmesine yol açacak. Mevcut durumu da onaylamıyorum ancak bir orta yol bulunmalı.

Burada yat limanı yapmak yerine bence gerekli tadilatlar yapılarak o dönemdeki gibi gerçek bir antik liman yaratılmalı.  

Foto sever arkadaşlarıma gelince limanın güney istikametinde olması nedeniyle güzel bir gün batımı ya da doğumu fotoğrafı çekmek pek de mümkün olmuyor. Ancak buradaki renkli tekneler özellikle gün batımında çok güzel bir fotoğraf objesine dönüşüyor.

-Side Yat Turları

Side’de vaktiniz varsa mutlaka yapılması gereken bir aktivitelerden biri tekne turlarına katılmak. Vigo Tours tarafından düzenlenen turlarda 8 saatlik bir Korsan Tekne Turu yapılıyor. 

Tur kapsamında ise güzel animasyonlar yapılıyor.  İstenen ücrete gelince. Öğle yemeği dahil 250 TL (10 yaşına kadar 170 TL) (2019). Bu fiyata otelden alma ve bırakma da dahil. Değer mi derseniz tamamen size bağlı derim. 

-Manavgat Şelalesi

Side’nin yakınında olup da mutlaka gezilmesi gereken en önemli cazibe merkezi 10 km mesafede bulunan Manavgat Şelalesi.

Eğer zamanınız olursa bu muhteşem manzarayı da mutlaka görmenizi ve yaşamanızı tavsiye ederim. Şelale ile ilgili tüm detaylı bilgi ve fotoğrafları Manavgat Şelalesi‘nde Bir Gezi başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Side’de Alışveriş

Side alışveriş caddesi sağlı sollu dükkanları ile harika bir alışveriş caddesi. Burada bulamayacağınız hiçbir şey yok. Benim size tavsiyem orijinal hediyelik ya da ev aksesuarı bulmak istiyorsanız bu caddeye mutlaka uğramanız.

Buralarda orijinal ve harika parçalar bulmanız neredeyse kesin gibi. Keyifle yürüyüp vitrinlere bakabileceğiniz bu caddeden hediyelik eşyalar alabilirsiniz.

Bunun dışında sizlere tavsiye edebileceğim şey imkanınız varsa önünüzde dokunanlardan yöresel kilim almanız. 

Ayrıca Side’nin her tarafında yine yöresel baharat satan dükkanlar var. Bunları da değerlendirmeyi unutmayın.

Side’de Ne Yenir? Nerede Yenir?

-Pozitif Yönler

Side’nin yemekler konusundaki en pozitif tarafı son derece tarihi bir ortamda romantik bir akşam yiyebileceğiniz ortamlar sunması.

Gerçekten gün batarken böyle bir ortamda alacağınız keyif inanılmaz.

-Negatif Yönler

Side’nin yemekler konusundaki en negatif tarafı ise maalesef yemek yiyebileceğiniz yerlerin maliyet fiyat dengesinin abartılı olması.

Yani ister denize bakan güzel bir yerde yemek yiyin ister meydana bakan sıradan bir ekmek arası dönercide fiyatlar inanılmaz pahalı. Ön sokak arka sokak fark etmiyor.

Zaten kendileri de itiraf ediyor çok pahalı olduğunu. Kriz dönemlerinde turist gelmediğinde yardımcı oluruz yaklaşımları turist bolken suratınıza bakmamalar ise ayrı bir iticilik.

Bu restoranlarda çalışanlar daha çok Burdur, Isparta yöresinden gelen sezonluk üniversite öğrencileri. Malesef onlar verdikleri hizmetin karşılığını alamazken bu fahiş fiyatlar nasıl oluyor anlamak mümkün değil.

Saygısız garsonlar çok fazla. İstediğiniz içkinin yanında söylemenize rağmen gitmez diyerek kendi istediği mezeyi getiren sonra da burada çalışıp günah işlediğimizi ima eden garsonlar bile oldu.

Arkadaşlar fiyatları sadece yabancılar gelsin diye € seviyesinde fiyatlamış. Basit bir tavuk şiş için 60 TL (2019) istiyorlar.  Ailece otursanız birer de içki alsanız hesap basitçe en az 500 TL (2019). 2 Türk kahvesine 30 TL (2019) isteyen yerler var.

Açıkçası iyi bir yemeğin karşılığını vermek isterim ancak yemeğin takribi değerini bildiğim halde göz göre göre kazıklanmaya gelemem.

Bu nedenle Side özelinde ayrı bir yemek yazısı yazmaya bile gerek duymadım çünkü bir daha Side’ye geleceğimi hiç zannetmiyorum. Sebeplerinden biri ise kesinlikle bu gereğinden fazla şişirilmiş yemek fiyatları…

Düşünün meydana bakan sıradan bir ekmek arası dönercide bir porsiyon döner 50-60 TL (2019), neredeyse her yerde Adana/Urfa kebap 60 TL (2019) tabii ki niye bunları yiyelim deniz kıyısında deniz ürünleri yenir diyorsanız bir porsiyon kalamar/karidese 70-80 TL (2019) vermeye hazır olun.

Esnafla ve otel sahipleri ile bu konuyu konuştum. Bu konuda herkes dertli. Dükkan kiralarının çok yüksek olduğunu söyleyip fiyatların çok yüksek olduğunu kabul ediyorlar. Ancak kimsenin de bir şey yaptığı yok.

–Side Ocakbaşı Restaurant

Kazıklanmak istemiyorsanız ve yeni tatlar tatmak istiyorsanız size tavsiyem biraz pahalı olmakla birlikte kesinlikle paranızın karşılığını alacağınız turistlerin de tercih ettiği, Lonely Planet tarafından da Side’nin en iyisi olarak gösterilen Ocakbaşı Restaurant.

Alkollü bir mekan. Kişi başı yaklaşık olarak 100 TL (2019) ’yi gözden çıkarırsanız çok güzel otantik bir ortamda yeni lezzetler tatmanız mümkün.

Et yemeklerinde oldukça başarılılar. Mezeleri harika. Özellikle aileyseniz büyük güveç kaplarında yapılan ve lavaş ile azı kapatılan gönül rahatlığıyla yiyebileceğiniz Osmanlı Kebabı’nı şiddetle tavsiye ederim.

Akşamları mutlaka rezervasyon yaptırın. 

Adres: Side Mahallesi, Zambak Sk. No:46, 07330 Manavgat/Antalya  Tel: 0242 753 18 10

Side’de Nerede Kalınır?

Bu sorunun cevabı aslında ne beklediğinize ve bütçenize bağlı. Antalya’da otel fiyatları artık cidden pahalı. Bu Side için de geçerli. Bölge her şey dâhil sistemiyle çalışan saraydan bozma 5 yıldızlı oteller ile dolu ancak bu zaten bizim gibi gezme sevdalı insanlara hiç uygun değil. Ayrıca, daha çok sabit € üzerinden çalıştıkları için döviz kurları arttıkça fiyatlar da uçuyor. 

Kalacak yere gelince, size Side özelinde son derece mütevazi ancak vereceğiniz paraya da değecek bir yer önereceğim. Sevil Hotel Side. Antik kent içerisinde en yüksek puana sahip. Kesinlikle de hak ediyor. Oteli işleten aile de pansiyonculuğu Side’de başlatan ilk aile. İşletmeciler para ihtiyacı olan insanlar değil. Sanki bu işi baba yadigarı olarak yapıyorlar. Butik bir otel. Apollo Tapınağı’na 4 dakika, limana 3 dakika ve plaja 8 dakika yürüme mesafesinde bulunuyor. 

Lokasyonu da koyarsanız fiyat maliyet dengesi oldukça uygun. 3 kişi kahvaltı dâhil 3 gece için yaklaşık 891 TL (2019) ödedik.

Kahvaltıları çok güzel. Tamamen kendi ürettikleri ürünler ve harikalar. Kesinlikle tavsiye ederim.

Int: http://www.sevilhotel.com/

Adres: Side Mahallesi, Zambak Sok. No:84, 07330 Manavgat/Antalya Tel: 0242 753 2041. 

Side Gezisi-Değerlendirme

Side, antik kenti ile iç içe olması ve harika kumsal ve denizi ile çok büyük bir şansa sahip aslında. Örneğin tarih ile bütünleşmiş bir Verona’da Side’nin sahip olduğu deniz yok. Sadece antik kent doğru şekilde kullanılsa Side Verona’dan çok çok güzel olabilir. 

Tabii ki bunun ilk şartı Side Antik Kentini limanı ile birlikte doğru kullanmak, amasız ve istisnasız korumak. İkinci şartı ise halihazırda Side’yi gereksiz pahalı hale getiren ve kendinden iten problemleri çözüp buna sebep olan kitleyi de kontrol altında tutmak. Böylece kentin daha da sıradanlaşmasını önleyebilir ve kenti hak ettiği yere getirebiliriz. 

Manavgat ve Antalya ile ilgili diğer yazılarımız için Antalya Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.