Dünya’nın En Güzel Kitapevi Livraria Lello

Porto gezimize Dünya’nın En Güzel Kitapevi Livraria Lello ile devam ediyoruz.

Portekiz’in en eski kitapevi olarak da kabul edilen bina sanırım aynı zamanda Dünya’nın da en ünlü kitapevleri içerisinde üst sıralarda yer alıyor.

Girişte para ödemenize rağmen içerisi oldukça kalabalık. Bu da normal çünkü Kitapevi genel olarak Portekiz’de ulusal bir anıt olarak görülüyor. Ancak, içeride öyle bir renkli topluluk var ki inanın saatlerce dursanız sıkılmazsınız.

Livraria Lello (Lello Kitapevi)’ya Ulaşım 

Adres: R. das Carmelitas 144, 4050-161 Porto, Portekiz Tel: +351 22 200 2037

Int: https://www.livrarialello.pt/en-us/

Kitapevi, Universidade do Porto (Porto Üniversitesi)’nun karşısında bulunuyor. 

Ben yürümem diyorsanız D Hattı (Sarı) Metrosuna binip Estação de São Bento (São Bento Tren İstasyonu)’da inebilirsiniz.  São Bento Metro İstasyonu’nda inerseniz Dom Afonso Henriques Bulvarı üzerinden 300 m üniversiteye doğru yürümeniz yeterli olacaktır.

Otobüs ile gelmek isterseniz 12M, 13M, 200, 201, 207, 208, 302 ve 501 Numaralı Otobüslere binip Guil. G. Fernandes Otobüs Durağı’nda inmeniz yeterli olacaktır. 

Livraria Lello (Lello Kitapevi) Giriş Ücreti ve Ziyaret Saatleri

Daha önce kitapevine giriş ücretsizmiş ancak malesef tüm Dünya’dan çok fazla ziyaretçi talebi olunca ziyaretçi ve kitapseverleri ayırmak için girişte para alınmaya başlanmış.

Buraya girebilmek için kişi başı 3 € para ödüyorsunuz. Girişte size bir gezi broşürü de veriyorlar. Eğer içeriden kitap satın alırsanız giriş ücretini geri alabiliyorsunuz.

Kitapevi, pazar hariç 09:30-20:00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor.

Livraria Lello (Lello Kitapevi)‘nun Tarihi

Portekiz’in Santa Marta de Penaguião şehrinde bir çiftçinin çocukları olarak yaşayan José and Antonio Lello kardeşler kitapları çok seviyormuş. İkisinin de en büyük hayali bir gün bir kitapevi sahibi olmakmış. José and António Lello, 1881 yılında hayallerini  gerçekleştirmiş ve birlikte Porto’da bir kitap ve yayın evi açmış. 

O dönemde kitapevleri oldukça revaçtaymış. Kültürel, entelektüel ve sanatsal birikim için insanlar kitapevlerini çokça kullanırmış. Kardeşler kitapevi sayesinde Porto’nun üst tabakası ile sağlam bağlantı da kurmuş. Bu da onları yayın evlerinde kişiye özel ya da sınırlı sayıda kitap basımına da yöneltmiş. 

1894 yılında kardeşler işlerini büyütünce bugün Rua de Carmelitas (Carmelitas Yolu)’da bulunan Chardron kitabevini satın almışlar.

Yaklaşık 10 sene sonra kardeşler satın aldıkları binayı mühendis Francisco Xavier Esteves’e hayallerindeki gibi restore ettirmişler. Dönemin şehirdeki en iyi ressam ve çizerleri vasıtasıyla da kütüphanenin iç yapısını oluşturmayı başarmışlar.  

1906 yılında bugünkü haliyle hizmete açılan kitapevi kısa zamanda ünlenmiş. Ünlü yazarlar ve yönetmenler burada boy göstermeye başlamış. Edebiyat toplulukları ve sahne şovları için büyük ilham olmuş. 

Kardeşler kazandıkları para ile az sayılı çok özel kitaplar çıkarmaya başlamış. Bu kitaplara da kitapevinde yer vermeye başlayınca Livraria Lello (Lello Kitapevi) daha da ünlü hale getirmiş.

Camilo Castelo Branco, Eça De Queiroz, Querra Junqueiro gibi Portekizli ünlü şair ve yazarlar burayı mesken tutmuş. 

Kitapevini Dünyaca ünlü hale getiren ise Porto’da öğretmenlik yapan J. K. Rowling olmuş. Ünlü yazar Porto’da çalışırken çok sık kitapevine gidip aldığı ilhamla Harry Potter serisini yazmaya başlamış. Filmlerde kullanılan 14 temel sahnede kitapevi (özellikle kırmızı merdivenler) ve kitapevine gelen Porto Üniversitesi öğrencilerinin kıyafetleri ilham kaynağı olmuş.

Baştan belirtmekte yarar görüyorum. Kitapevi her zaman dolu olduğundan yalnızca çok az insan kitap satın alabiliyor. Kitapseverleri öne çıkarabilmek için kütüphanenin içerisinde fotoğraf çekme konusunda sıkı bir politika izliyorlar. 

Dalga şeklindeki dönerli kırmızı merdivenler kitapevinin vurucu gücü. Eğimli yapısı ise gerçekten muhteşem.

Kitapevi işlenmiş ahşap duvarları ve tavan vitrayları da gerçekten çok güzel. Dikkat ederseniz yan kitaplıkların üst taraflarında cam kapaklı bölmeler var. İşte bu bölmelerde eski kitapların ilk basımları yer alıyor. Yani inanılmaz değerli eserler saklanıyor.  

Bir de hala maden ocağı benzeri kitap taşıma vagonları ve döşemelerde bulunan raylar var. Bunlar da oldukça hoş ve orijinal duruyor. 

Zaten 2011 yılında dünyaca ünlü Lonelyplanet bile tüm okurlarına kütüphaneyi ziyaret tavsiyesinde bulunmuş. 

Kitapevinin girişinde bu gezi kitaplarını görünce bayağı bir onur duydum. Evet, yanlış görmüyorsunuz. İstanbul yerini ne güzel de bulmuş. Bir de biz değerini bilebilsek.

İçeride kahve içip vakit geçireceğiniz alanlar da mevcut. Ancak, içerisi o kadar kalabalık ki pek de tercih edeceğinizi düşünmüyorum.

Değerlendirme

“Porto’da kitapçı mı ziyaret edeceğiz” demeyin ve mutlaka uğrayın. Bu güzelliği gerçekten görmelisiniz. 1906 yılına tarihlenen bu nefis gotik binayı seyretmeniz ve dönerli ilginç merdivenlerinde dolaşmanız yeterli.

Porto ile ilgili diğer yazılarımız için Porto Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.