- Peri Masalı Kanyonu (Skazka)
- Issık Gölü’ne Karşı Yurt Çadırında Kalmak
- Karakol Tarih Müzesi
- Karakol Gezisi, Issık Gölü’ndeki Rusya
- Issık Gölü (Issyk Kul) Çevresinde Bir Tur
- Tokmok, Tarihi Balasagun Şehri ve Burana Kulesi
- Ala-Archa Milli Parkı Gezisi
- Oş Pazarı (Osh Bazaar), Keyifli Bir Gezi
- Kırgız Mezar Kültürü
- Mikhail Vassilievich Frunze Müzesi
- Bişkek Gece Hayatı
- Bişkek’te Ne Yenir? Nerede Yenir?
- Kış Ortasında Bişkek Gezisi
- Bişkek Almatı Gidiş ve Korday Sınır Kapısı İşlemleri
- Bişkek Ulaşım Sistemi
Şimdi sizlere kış ortasında Issık Gölü‘ne Karşı Yurt Çadırında Kalmak için Kırgızistan’a gidelim desem belki bazılarınız gülerek başka işim mi yok dersiniz. Benimkisi de soru işte zevkler ve renkler tartışılmaz tabii ki.
Benim kendimce bir gün imkanım olursa hayatım boyunca mutlaka yapacaklarım listem var. Bu listemdeki kalemlerden biri de işte Kış Ortasında Issık Gölü’ne Karşı Bir Gece de olsa Yurt Çadırında Kalmak.
Normalde buralara gelen herkes bu faaliyeti olayı biraz daha yaşanabilir hale getirmek için yazın yapmayı tercih ediyor. Hem çadırda kalıyor hem de göle giriyor hem de Dünya’nın her tarafından gelen insanlarla eğleniyor, kamp yapıyor.
Ben ise turistik olması yerine atalarımızın bir zamanlar yaptığı gibi kışın ortasında gerçekten yaşananı görmek istedim ve Bökönbayevo’da bulunan Bel’tam Yurtochnyy Lagerde Issık Gölü’ne karşı bir yurt çadırında tek başıma bir gece kaldım.
Bu süreçte yaşadığım tüm ayrıntıları da siz gezginlere yardımcı olması açısından bu yazı ile kaleme aldım.
Burada ödeyeceğiniz her 1 Som = 0,084 TL (2019). Hesaplarınızı bu değere göre yapabilirsiniz.
Yurt Çadırında Kalmak İçin Yapılacaklar
Öncelikle yaz ya da kış fark etmez böyle bir niyetiniz varsa iletişim kurabileceğiniz tek adres booking.com. En azından benim kalacağım yurt çadırı için böyleydi.
Aklınızda şöyle bir soru işareti olmasın. Yurt çadırında kalacağım acaba ödeme nasıl olacak. Otel odası için ne geçerli ise yurt çadırı için de aynı şey geçerli.
Bökönbayevo’nun Issık Gölü Bölgesi bir çok yurt çadırı kampına ev sahipliği yapıyor. Booking.com adresine girin ve bilindik şekilde yerinizi ayırtın. Ben daha önceden Bel’tam Yurtochnyy Lager’de yani Bel Tam Yurt Kampı’nda bir yurt çadırı için gecelik 30 $ karşılığında yerimi ayırdım.
Burası 2017 yılında Kırgızistan’da en iyi yurt kampı seçilmiş ama ben burayı doğal fotoğraf çekeceğimden en uçta göle sıfır olduğu hatta en soğuk yer olacağı için özellikle seçtim.
Aslında bu fiyat 2 kişilik bir fiyat ama tek kişi de olsanız aynı parayı alıyorlar. Ödeme kamp alanında yapılıyor ve nakit ücret isteniyor. Bu fiyata ortak alanlarda ücretsiz wi-fi dahil akşam yemeği ise dahil değil.
Bel Tam Yurt Kampı’na Ulaşım
Adres: Bökönbaev, Ysyk-Köl, Kyrgyzstan Tel: +996 773 881 129
Buradaki en önemli nokta burayı ayarlamak değil buraya nasıl geleceğiniz yani bunun önden ayarlanması.
Haritada gördüğünüz gibi Manas Uluslararası Havaalanı’ndan 300 km ötedeki Bökönbayevo’da bulunan Bel Tam Yurt Kampı’na ulaşım eğer toplu taşıma kullanırsanız çok kolay değil.
Pegasus Havayolları ile gelen uçaklar sabah buraya yerel saat ile 05:40 dolayında iniyor. Çadırın size teslim zamanı ise otellerde olduğu gibi 14:00.
Benim gibi tursuz kendiniz geliyorsanız sabahın köründe Bişkek’e inen uçaktan çıkıp önce taksi ile Bişkek Zapadniy Vokzal Batı Otobüs Terminali’ne gitmeniz sonra da bilet alıp Issık Gölü güneyinden Karakol’a giden minibüs yani marshrutkaya binmeniz gerek.
Başkent Bişkek’i ülkenin en büyük üçüncü kenti Karakol’a bağlayan ana yol olmasına rağmen A363 yolu oldukça bakımsız ve çok sallanıyorsunuz.
Ayrıca oldukça rahatsız olacağınız bu araçlara 250-500 Som arasında da bir ücret ödeyeceksiniz. Böyle yaparsanız Bökönbayevo’da inip 8 km ötede sahilde bulunan Bel Tam Yurt Kampı’na tekrar taksi tutmanız gerekecek. Yani her halükarda oldukça rahatsız olacağınız 5 saatlik bu yolculuk için 1500 Som ödeyeceksiniz. Bir de bu araçların saati yok, dolmadan kalkmıyorlar.
-Tavsiyem
Benim size tavsiyem Bel Tam Yurt Kampı ile Booking.com aracılığı ile anlaşıp havaalanından kendinizi aldırmanız.
Tek kişi de olsanız 8 kişide olsanız 4500 Som bir ücret isteniyor. Km hesabı yapsanız aslında ücretin ülke için oldukça yüksek olmasına rağmen bizler için çok da pahalı olmadığını görebilirsiniz.
Bu nedenle 2-3 kişi iseniz kabul edilebilir bir pazarlıktan sonra bu hizmeti alın. Ben yol üzerinde bulunan Karahanlıların başkenti Balasagun‘u gezisini de yola dahil ederek 4500 Som ödemeyi kabul ettim.
Sonuçta tek kişiyim. Normalde Bişkek’ten kalkışlı turlar Balasagun’a 40 $ karşılığında geliyor. Yani aslında bu ücreti bile kabul edilebilir seviyeye indirirken olabilecek en rahat hizmeti almış oldum. Lütfen bu tavsiyemi değerlendirin.
Sabah uçak indikten sonra 06:30 gibi havaalanından çıkış yaptım. Şoförüm Banupaht elinde kart ile beni bekliyordu. Kendisi Türkçe çat pat anlıyor ama konuşamıyordu.
Tanışma faslından sonra arabaya geçtik ve ilk hedefimiz Balasagun oldu. 1,5 saat burada kaldıktan sonra yolumuza devam ettik.
Yol boyunca zaman zaman arabayı durdurup Kırgızistan’ın simgesi o güzel atların fotoğraflarını çekme imkanı buldum.
Şoförüm Banupaht’ın seçtiği güzel şarkılar eşliğinde Issık Gölü kıyısında yaptığımız yolculuk gerçekten harikaydı. Sonunda A363 yolundan Kol’tsovka’da ayrılıp patika seviyesinde diyebileceğim bir yoldan sallana sallana Bel Tam Yurt Kampı’na ulaştık.
Bel Tam Yurt Kampı
Kampta 10 kadar çadır var. Anladığım kadarıyla kamp Bişkek’ten yönetiliyor. Yazışmalar oradan yapılıyor. Burada ise kampın işletmesi için sadece devamlı kalan bir aile var.
Bu aşamada sizlere öncelikle Kırgızistan Yurt Çadırı Kültürü’nden bahsedip sonra da kalacağım çadır ve çevre bölgeyi anlatmak istiyorum.
Kırgızistan Yurt Çadırı Kültürü
Bu çadırlar için Kırgız göçebe kültürünün simgesi demek mümkün. Hatta Fransa için Eyfel Kulesi ya da İtalya için Kolezyum ne ise Kırgızistan için de yurt çadırları için o diyebiliriz.
Yapılan araştırmalara göre Kırgızistan’da göçerlerin kullandığı ilk yurtlar M.Ö. 5. yy.da görülmeye başlanmış. 1917 Sosyalist Ekim Devrimi ile de Kırgız göçebeler çadırlarını bırakıp yerleşik hayata geçmeye başlamışlar. Yani 2500 senelik bir tarihten bahsediyoruz.
O zamanlar yurtlar dağ eteklerinde yüksek yerlere yapılırmış. Böylece çadır civarından sürüler izlenirken bulutlara, yıldızlara ve gök yüzüne yakın olunurmuş. Yurtlar da uzaktan bakıldığında dağın devamı gibi gözükür pastoral renkleri ile sahneyi tamamlarmış.
Ancak bugün hala bu geçişin doğru olup olmadığını tartışıyor. Çünkü Kırgızlar için yurt kavramı bir evin çok ötesinde anlamlar taşıyor.
Çadırın en tepesindeki çerçeveye tyundyuk diyorlar. Ahşap olan bu çerçeve çadırı da bir bütün olarak tutan yer aslında.
Çadırın içerisindeki ateş ya da bugünlerde soba borusu buradan çıkıyor yine güneş ışığı da buradan giriyor. Eskiden bu çerçeve aile birliğini de temsil ediyormuş.
Kırgızlara göre gün doğumunda tüten duman buradan çıkıyorsa aile çalışkan, öğlene kadar tütmüyorsa aile tembel demekmiş. Tembel ailelerin evine Tanrılarda girmezmiş. Tanrılar tyundyuktan girmezse mutluluk, sağlık ve refah sağlanamaz aile birliği sağlam olmazmış. Bir Kırgız atasözü ise “Yurttaki güneş ışığı memedeki süt gibidir” diyerek yukarı anlatmaya çalıştığım düşünceyi özetliyor aslında…
Çok eskiden en ağır Kırgız küfrünün bile “Tyundyuktan bir daha güneş girmesin” olduğu söyleniyor. Bu ifadeyi bizde daimi ocağın sönsün olarak çevirebiliriz belki…
Çadırda tüm ailenin toplanıp yemek yediği yere de kolomto diyorlar. Burası aslında Kırgız sosyal yaşamının da kalbi oluyor.
Kırgızlara göre bir yurt çadırı 3 kişi tarafından tek bir çivi ve çekiç kullanmadan yarım saat içerinde kurulabilirmiş. Açıkçası bugün bunu yapabilecek 3 kişi bulamazlar herhalde…Bu konu ile ilgili bir Kırgız atasözü de ‘Keçinin değerlisi nehir kenarında, kadının değerlisi yurt yapımında belli olur” diyor.
Kalacağım Yurt Çadırı
Kampı işleten Kırgız ailenin beyi Ekber Bey bana çadırımı gösterdi ve ondan daha iyi Türkçe konuşabilen Nuray Hanım ise kısa bir tanıtım yaptı. Kırgızistan’ın güzel tarafı şu çat pat da olsa Türkçe konuşabiliyorsunuz ve emin olun kesinlikle anlaşabiliyorsunuz. Örneğin bunu Kazakistan’da bunu yapamazsınız çünkü Kazakça Türkçe’ye bayağı uzak. Kırgızca ise bayağı yakın.
Ben bir sonraki kalacağım yer için hiç bir ayarlama yapmamıştım nasıl olsa kampta Internet var diye düşünmüştüm. Meğerse Internet olduğu booking.com da yazmasına rağmen yokmuş. Issık Gölü etrafında yapacağım turu burada planlayacaktım. Bu durum tabii ki kötü oldu. Planlama tam bir bilinmezliğe dönüştü. Kampta benden ve bahsettiğim aileden başka kimse de yok. Yine de moral bozmadım her şeyde bir hayır vardır dedim geçtim.
Videoda gördüğünüz yurt çadırı bana tahsis edilen çadır. Tuvaleti yok. Dışarıda bir tuvalet var ama kullanım dışı. Tüm duş ve tuvalet ihtiyacınızı 50 m ötede bulunan işletmeci ailenin evinde karşılamak zorundasınız. Zaten akşam yemeği (Ücrete dahil değil) ve kahvaltıyı da orada alacaksınız.
En yakın köy 8 km uzaklıkta. Başka seçeneğiniz de yok zaten. Bu konuşma esnasında şu anda kampta başka kalanın olmadığını da öğrendim. Korkmadım tabii ki. Gerçekten çok eğlenceli bir gece olacak gibi….Hemen dışarı çıkıp çekim yapma gereği hissettim. Çünkü kış olduğu için hava da erken kararıyor.
Bel Tam Yurt Kampı Çevresi
Önce kamp alanından çıkıp hep görmek istediğim giremesem de suyuna değmek istediğim Issık Gölü sahiline iniyorum.
Hani herkesin denizi görünce paylaştığı huzur dediği fotoğraflar var ya işte onun gerçeğine tam olarak bu vakitte burada karşılaştım.
Bir tarafımda karlı Tanrı Dağları bir tarafımda donmaz Issık Gölü ve ıssızlığın ortasında derin bir sessizlik. Tek duyduğum ses Issık Gölü’nün derin yalnızlık ortasındaki şarkısı. Tek kelime ile muhteşem. Yine başarmanın verdiği o hazla çok güzel hissettiğim o anlar.
Akşam Yemeği
Gün batımında fotoğraf çektikten sonra sıra akşam yemeğine geldi. Yaklaşık 18:00 gibi akşam yemeğinin hazır olduğunu söylediler. Aslında benim için oldukça değişik bir durum. Akşam yemeği için Kırgız bir ailenin evine misafir olacak onların yaşamlarını yerinde görecektim.
Kapılarını çaldım hepsi hürmetle beni içeri davet ettiler. Biri bebek 3 çocuklu bir aile. Gerçekten de çok tatlı bir aile.
Genel olarak sofraya baktığımda kahvaltı tarzının ağır olduğunu gördüm. Ana yemek ise patatesli kuurdak. Kuurdak özellikle Kırgızlar arasında Orta Asya’da yapılan geleneksel bir et yemeği. “Haşlanmış kahverengi et” demekmiş. Etler biraz sert de olsa güzeldi.
Yemekle birlikte çayda ikram ettiler. Çay burada yemek sonrası değil yemeğin başından itibaren veriliyor. Yemek sonrası ise votka ikram ettiler. Kırgızistan’da adet buymuş yemek sonrasında votka ikram edilir ve muhabbet edilirmiş.
Votkamızı içerken muhabbette ettik. Ekber Bey işsizmiş. Kırgızistan’da iş yokmuş. Göç yoğunmuş. Kampı esas olarak eşi Nuray Hanım işletiyormuş.
Türkçelerinin genel olarak niye böyle olduğunu sordum. Herkesin beni anladığını ama konuşamadığını söyledim. Haklı olduğumu Kırgızistan’da evlerde bile hala Rusça konuşulduğunu son dönemde bunu kırıp en azından evlerde Kırgızca konuşmaya başladıklarını söylediler. Ancak, okullarda hala Rusça ağırlıktaymış.
Bu güzel muhabbetten sonra bu anı fotoğrafını çekiliyoruz ve ben uyumak üzere çadırıma gidiyorum.
Kış Ortasında Issık Gölü’ne Karşı Yurt Çadırında Kalmak
Artık odamdayım. Ekber bey getirdiği odunları tekrar sobaya attı. Bu odunların birkaç saat yeteceğini, sonra bayağı soğuk olacağını sıkı giyinmemi söyledi ve gitti. Ben de kendisine Internet olmadığı için yarına yönelik bir planlama yapamayacağımı bu nedenle yarın kahvaltıdan sonra gelecek şekilde beni Karakol’a götürmek üzere Banupaht’ı arayıp çağırmalarını söyledim.
Şu anda ıssızlığın ortasında yalnızım. Dışarı birkaç kez çıktım. Hava ciddi soğuk. Yıldızlar neredeyse yere inmiş gibi. Korkunç bir rüzgar gürültüsü var. Ekber Bey ile muhabbet esnasında bazen buralara ayı indiğini söylemişti. Düşündüm kendi kendime şimdi böyle bir durum olsa ne yaparım diye. Telefon yok olsa çekmiyor zaten.
Çadırın kapısının kilidini sıkıca kapattım. En kalın yorganları seçip üzerime aldım. Kırgız tarihi ve ananeleri ile ilgili İngilizce yazılmış fotoğraflı kaliteli bir kitap buldum. Yaklaşık 30 dakika okuduktan sonra not almanın anlamsızlığını fark ettim ve döndüğümde kullanmak üzere tüm kitabı sayfa sayfa fotoğrafladım. Telefon yine de işe yaradı yani. Daha sonra sıkıca üzerimi örttüm. Çok yorgun olduğum için nasıl uyuduğumu anlamadım bile.
Bel Tam Yurt Kampı’nda Sabah
Sabah kalktığımda oldukça dingin uyandım. Böylece Kırgızistan’daki ilk gecemi de geçirmiş oldum. Hemen fotoğraf makinamı alıp dışarı çıktım.
Akşamki rüzgardan eser yok. Ortalık oldukça sakin. Hemen yakındaki salıncağa binip biraz sallandım. Okul saati çocuk parkında tek başına oynayan çocuklardan hiç farkım yoktu.
Sonra sahile indim. Yazın bölge insanı hatta yabancı turistler buradan göle giriyor. Göl oldukça temiz ve gördüğünüz gibi sığ ve taşlık.
Sahilde biraz yürüyüp güneşin keyfini çıkardıktan sonra kahvaltı için kampa dönüyorum.
Sabah Kahvaltısı
Kahvaltı daha çok reçellerden oluşuyor. Ancak yemem için 4 tane yumurta getirdiler. Yumurta burada oldukça değerli ve özel.
Hepsini yemek imkansız. Ekmeğe yağ sürüp çayımı içtim. 2 adette yumurtayı yedim. Gerisini çocuklara verdim. Nasıl mutlu oldular görmeliydiniz.
Kamptan Ayrılış ve Değerlendirme
Artık gitme zamanı geldi. Batupaht arabasıyla dışarıda beni bekliyordu. Bu güzel aileye yaptıkları her şey için teşekkür ettim. Akşam yemeği ve bahşiş de dahil bu değişik tecrübe için 40 $ verip kamptan ayrıldım. Hedefimiz yol üzerindeki Peri Masalı Kanyonu (Skazka)’na uğrayarak Karakol’a gitmek. Siz de kamp merkezli olarak isterseniz 34 km uzaklıktaki Peri Masalı Kanyonu (Skazka)‘na gidebilirsiniz.
Yazın Haziran-Ekim döneminde tabii ki burada ortam daha farklı ve kalabalık oluyor. Çok fazla Rus ve Japon da geliyormuş. Burada göle giriyor akşam kamp ateşi etrafında toplanıp geleneksel müzikler eşliğinde eğleniyorlarmış. Kartal avı gösterisi ve at ile çevre turları yapılıyormuş.
Genel olarak burası için eğer atalarımızın bir zamanlar nasıl yaşadığını yerinde görmek istiyorsanız güzel bir tecrübe oldu diyebilirim. Ne zaman geleceğiniz ise size kalmış.
Issık Gölü ve çevresi ile ilgili diğer yazılarımız için Kırgızistan Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.
Yurt Çadırında Kalmak-Yurt Çadırında Kalmak-Yurt Çadırında Kalmak