Bhaktapur, Katmandu Vadisi’nde Orta Çağ Gezisi

Bhaktapur, Katmandu Vadisi’nde Orta Çağ Gezisi yapmak isteyen gezginler için en ideal şehir olma özelliğine sahip. Çünkü Katmandu ve Patan ile karşılaştırıldığında bence tarihi en iyi korunmuş şehir burası. Zaten UNESCO tarafından oluşturulan kültür mirasları listesinde Dünya’da en çok eser barındıran şehir olarak geçiyor.  

Şehir, 8. yy.a kadar uzanan çok zengin bir kültürden geliyor. Zaten 12. ve 15. yy.lar arasında Nepal’in başkentiymiş. Bhaktapur, Patan ve Katmandu Krallarının hepsi kardeşmiş ve en güzel şehre sahip olmak için bir rekabet varmış. Böyle olunca da  Malla Hanedanlığı döneminde şehir altın çağını yaşamış. Bu süre zarfında Bhaktapur’un en güzel tapınakları ve binaları inşa edilmiş. Kültürü, tapınakları ve el sanatları ile şehir bir hazine gibi.

Bugün ise ülkenin üçüncü büyük şehri. Çoğunluk Newar olan halkı da ellerindeki hazinenin farkında. Turizm buradaki toplum için hayati önem taşıyor. Bununla birlikte, 2015 depremi şehirde korkunç bir yıkıma ve can kaybına neden olmuş. Bir çok tapınak yıkılmış. Ancak yine de kalanlar bile çok değerli ve görülecek gezilecek çok yer var. 

Çoğu tur veya seyahat acentesi sadece Durbar Meydanı’na odaklanmış. (Durbar Newar dilinde meydan demek.) Halbuki bu şehirde 3 ana meydan var. Kültürel yaşamı gezerken net olarak görebiliyorsunuz. Dar sokaklara daldığınızda daha önce hiç görmediğiniz, zanaatkârlarca kumaş ve kereste kullanılarak yapılmış el sanatlarına rastlıyor ne yaptıkları anlamaya çalışırken derin muhabbetlere dalıyorsunuz.

Ben şehri yürüyerek gezdim. Zaman kazanmak için de şehrin girişinde bekleyen rehberlerden birini sadece 10 $ karşılığında tuttum. Rehberimin adı Krishna Ram Duwal. Kendisi iyi bir rehber.  Zaten amacın her şeyi öğrenmek değil temel bilgileri almak, şehri daha hızlı gezmek ve doğru yerde fotoğraf çektirmek olduğu için istediğimi de aldım. Size de bunu tavsiye ediyorum çünkü girişi sıkıntılı yerlerde bile rehber sizin önünüzü açabiliyor.

Nepal para birimi Nepal Rupisi (NPR). Burada ödeyeceğiniz her Nepal Rupisi (NPR) = 0,059 TL (2020). Hesaplarınızı bu değere göre yapabilirsiniz. 

Bhaktapur Gezisi

Bhaktapur’a Ulaşım

Şehir, başkent Katmandu’nun yaklaşık olarak 14 km doğusunda bulunuyor. Tabii ki bu mesafe ulaşım imkanı çok kısıtlı olan Nepal için inanılmaz uzak bir mesafe. Nepal’de yollar çok bozuk olduğu ve araçla saatte ortalama hızınız 5-10 km arasında değiştiği için tüm taksi şoförleri, havaalanı ve otogar hariç her yere gidiş-bekleme-dönüş olarak çalışmak istiyor. Bu nedenle Katmandu’dan buraya gitmeyi düşünüyorsanız taksiler ile günlük olarak anlaşmak dışında bir seçeneğiniz yok. Ben de kapsamlı bir plan yaptım. 

Namo Buddha Manastırı için gidiş-dönüş 80 km bir yol yapacağımız için şoförüm Krişna (Hinduizm’de Bir Tanrı Adı) ile yol üzerindeki Kailashnath Mahadev (कैलाशनाथ महादेव मूर्ति) Tapınağı ile Bhaktapur (भक्तपुर) şehri dahil 55 $ karşılığında anlaştım. Bu da benim için asgari gidiş dönüş 8 saat ulaşım ve 4-5 saatlik net gezi demek. Bu kapsamda arabayı da fotoğraf çekimi dahil istediğim gibi kullanabildim.

Sadece Bhaktapur düşünürseniz de bekleme dahil sizden 25 $ gibi yarım günlük bir para isteyeceklerdir. Bu nedenle günü tam olarak değerlendirebilmek için benim gezi planımı uygulamanızın daha ekonomik ve verimli olacağını belirtmeliyim. Haritaya bakarsanız dediğimi daha iyi anlayacaksınız.  

Şehre girdikten sonra Bhaktapur Durbar Meydanı’na yakın sol tarafta bir park alanı var. Meydana arabayla giremezsiniz. Arabanız varsa orayı kullanabilirsiniz. 

İlla daha ucuz olsun derseniz Katmandu’da Ratna Park’tan kalkan minibüslere 50 NRP ödeyerek buraya 1,5 saatte kafayı yemiş içiniz dışınıza çıkmış olarak varabilirsiniz. Şehrin girişinden de Durbar Meydanı’na toz toprak içinde yürümeniz gerekiyor. Tercih sizin. 

Bhaktapur Giriş Ücreti

Bhaktapur şehir olarak bir müze. Bu nedenle şehre girişte yabancılardan 1500 NPR alıyorlar. Bu ücrete tüm girişler dahil. Bunun karşılığında da boynunuza asabileceğiniz bir hafta geçerli bir bilet veriyorlar.

Şehirde gezerken görevliler devamlı olarak boynunuzda bileti görmek istiyorlar göremezlerse soruyorlar. Bu konuda tartışmayın tek gelirleri turizm olduğu için bu konuya çok önem veriyorlar.

Bhaktapur Gezilecek Yerler 

Şehirde tapınaklarla dolu 3 meydan var. Bir de harika bir yerel pazar. Zamanınız varsa şehri daha iyi anlayabilmeniz için meydanları görmenizi dükkanları ve pazarı gezmenizi tavsiye ediyorum. 

-Havuzlar

Şehre geldiğinizde ilk olarak her yerde göreceğiniz havuzlar dikkatinizi çekecek ve anlam vermediğiniz için şaşıracaksınız. Ancak bilmelisiniz ki buradaki her bir havuz tarih içerisinde değişik hastalıklara karşı inşa edilmiş. Örneğin en büyük havuz olan Kamal Pokhari yerel halk tarafından konuşmayan çocukların konuşabilmesi için getirilip adak adandığı bir havuz. Bu havuzlarla ilgili doğrumu bilinmez bir sürü hikaye duyabilirsiniz.

-Bhaktapur Durbar Meydanı (भक्तपुर दरबार क्षेत्र)

Bhaktapur’un Durbar Meydanı şehrin en önemli cazibe merkezi. 1979 yılında sadece meydan olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmiş. Tapınaklar, saraylar ve heykellerin yanı sıra süslü ahşap oymalar, taş sanat, metal sanat ve pişmiş toprak sanatı içeren güzel ve değişik bir mimariye ev sahipliği yapıyor. Sadece işçilik bile Katmandu Vadisi’ndeki Newari kültürünün mükemmel bir örneğini sizlere sunuyor.

Tabii ki 2015 depremi meydana oldukça zarar vermiş. Ben gittiğimde çok değerli bir çok tapınak yerle bir olmuştu. Dolayısıyla hummalı bir onarım ve resterasyon çalışması yürütülüyordu ama hala meydanının içerisinde çoğu tuğla ve ahşaptan yapılmış farklı tapınak türleriyle karşılaşabilirsiniz. 

–BadriNath Tapınağı (बद्रीनाथ मन्दिर)

Durbar Meydanı girişinde hemen sağ tarafta bulunuyor. 17. yy. da Kral Bhupatindra Malla döneminde inşa edilmiş. Shikhara tarzı ters tomurcuk şeklindeki yapı Tanrı Vişnu’ya adanmış. 1990 ve 2015 yılındaki depremlerde büyük zarar görmüş. 

Bu tapınağın içerdiği en değerli şey Tanrı Şiva ve Tanrı Vişnu’yu temsil eden Lord Harihar heykeli. Char Dham inanışına göre Nepal’de hacı olmak için bu tapınağın ziyaret edilmesi şart. 

–Gopinath Krishna Tapınağı (गोपीनाथ कृष्ण मन्दिर)

Durbar Meydanı girişinde hemen sağ tarafta bulunuyor. Şehirdeki pagoda tarzı en eski yapılardan biri. 1757 yılında Kral Ranajit Malla döneminde inşa edilmiş. 2 çatılı shikhara tarzı ters tomurcuk şeklindeki yapı Tanrı Vişnu’ya adanmış. 

2 katlı tapınağın kapı ve pencerelerinde muhteşem ahşap oymalar var. Ayrıca, Tanrı Vişnu ve diğer tanrıların enkarnasyon görüntüleri ile dolu 44 payanda bu tapınağı daha zarif hale getiriyor. Tapınağın içerisinde ise Tanrı Krişna, Tanrı Balram ve Tanrı Subhadra’nın heykeli var. Kapıları çoğunlukla kapalı kaldığı için tanrıları görmek zor.

Tapınağın önünde ise bir sütun üzerinde bir Garuda Heykeli ve 2 taş aslan bulunuyor. Bu tapınak da 1990 ve 2015 yılındaki depremlerde büyük zarar görmüş.

–Ulusal Sanat Müzesi (गोपीनाथ कृष्ण मन्दिर)

Burası meydandaki ana cazibe merkezi ve en çok ziyaret edilen yer. İçeride Nepal Kültürüne ait çeşitli eserler ile Nepal Krallarının tablo ve fotoğrafları sergileniyor. Antik ve tarihi eserlerin çoğu burada korunuyor. En sevdiğim kısım ise krallar bölümü. Sunulan her kralın bir çizimi ve kısa bir açıklaması var. Bir de çılgın hikayeleri..Çoğu zehirlenmiş, esir tutulmuş veya vurulmuş. 

Buradaki eserlerin içerisinde tantrik bez resimlerin geniş bir koleksiyonunu (Budist thankasın Hindu versiyonu), taş oymaları,  palmiye yaprağı el yazmalarını ve  bazılarının 12. yy.dan kalma metal, taş ve ahşap adak eşyalarını görebilirsiniz. Aydınlatma eserlerin zarar görmemesi için oldukça zayıf  bu da görmeyi veya okumayı oldukça zorlaştırıyor. 

Galerinin girişinde bir erkek ve bir dişi olmak üzere 2 büyük koruyucu aslan var. Aslanların yanında ise 17. yy.’da yapılmış maymun tanrısı Hanuman ve 4 kollu Tanrı Vişnu heykelleri bulunuyor. 

Müzenin arka tarafında ise bir havuz var. Ancak 2015 depremi ile bina kadar havuz da zarar görmüş. Ben oradayken onarmaya çalışıyorlardı.

İçeri giriş için kişi başı 150 NPR ücret isteniyor. Bunun dışında fotoğraf çekmek için de ekstra bir ücret ödüyorsunuz. Alacağınız bilet Tachupal Tole’daki Woodcarving Müzesi ve Brass & Bronze Museum’u da kapsadığından biletinizi atmayın.

–55 Pencereli Saray (पच्पन्न झ्याले दरवार)

Burası 55 Pencereli Saray olarak da bilinen Badgong Sarayı. Tam bir ahşap sanatı şaheseri olan sarayın inşaasına 1696-1722 yılları arasında ülkeyi yöneten Kral Bhupatindra Malla döneminde başlanmış Malla krallarının sonuncusu olan Jaya Ranjit Malla döneminde 1754 yılında tamamlanmış. 55 sayısı aslen pencerelerden değil kralın 55 karısından geliyormuş. Bugün ise tören vb. için hala Bhaktapur Kraliyet Sarayı olarak korunuyor. 

Şahsen benim burada en dikkatimi çeken yer saray değil sarayın süslü havuzu Naga Pokhari oldu. Özellikle de taş kobra ile çevrili havuzdaki işçilik muhteşem. 

—Lama Thanka Painting School (लामा थाङ्का स्कुल)

Meydandan güneye doğru çıkan ara sokaktan devam ederseniz karşınıza thanka sanatını meslek edinmiş sanatçıların emeklerinin satıldığı bu okul çıkacak. Tabii ki burası bir okul değil bir satış mağazası.

Bu konuyu anlatabilmem için önce thanka ve mandala nedir ile başlayalım. Thanka için Budist bir tanrı, sahne veya mandalayı tasvir eden pamuk ve ipek kumaş üzerine işlenen Tibet Budist tablosu diyebiliriz.

Mandala ise genellikle geometrik figürler ve süslemelerle birlikte tanrıları, sembolleri ve duaları temsil edebilen üç boyutlu sanat eserleri olarak tanımlanabilir. Mandalalar meditasyon nesnesi olarak kullanılmaktadır. Hinduizm’de Tanrı Şiva’nın Tandava dansını, Budizm’de Buda’nın vizyonunu simgeleyen mandalalar bulunmaktadır. Mandalanın amacı insanın acısına onu aydınlanmaya ulaştırarak son vermektir.

Thanka resimleri yapımına ilk olarak Katmandu Vadisi’nde başlanmış ve Budizm’e inanmış ailelerinin sabırlı ve özenli çalışmaları sayesinde bu kültür yüzyıllarca hayatta kalmış. Bu haliyle neredeyse sanatsal olarak tüm Asya’yı etkilemiş. Tarihsel olarak da bu sanat eserleri hem ruhsal hem de dünyevi meseleler için, örneğin hasta bir kişiye yardım etmek, manevi ya da maddi engelleri kaldırmak, dini olayların anılması ya da yeni bir tapınak yapımı için bir mesaj olarak kullanılmış.

Bugün Himalaya bölgesinin din, tarih, kültür ve geleneklerini incelemek ve korumak için hala çok önemli bir değer olarak kabul edilmekte. Aynı zamanda keşişlerin öğretmek ve öğrenmek için kullandığı oldukça büyük bir özveri, sabır ve manevi bağlılıkla gerektiren meditasyon ritüeli olarak da görülmektedir.

Resimlerin yapımında genel olarak doğal tutkal ve su ile karıştırılmış ince beyaz kil ile işlenmiş organik pamuklu bez kullanılıyor. Resimlerde ise altın ve gümüş süslemeler de görülebiliyor.

Lama Thanka Painting School ise bu eserleri bir arada bulabileceğiniz bir satış mağazası. 2013 yılından beri Bhaktapur yakınlarındaki Changu Narayanantik Köyü’nde bulunan Lama Thanka Painting School müdavimlerinin eserleri sergilenip satılıyor. Buradan çok güzel Tibet Mandala, Hindu ve Budist thanka resimlerini ve el yapımı Himalaya maskelerini satın alabilirsiniz.  

Mağaza her gün 09:00-18:00 saatleri arasında açık. Tel: +977 985-1001693

Adres: Durbar Square-13, Icchugalli, Bhaktapur, Nepal

Int: https://mandalas.life/locations/lama-thanka-painting-school/

–Bhaktapur Çömlek Meydanı 

Lama Thanka Painting School’dan aşağı doğru devam ederseniz Çömlek Meydanı’na ulaşacaksınız. Meydan elbette çömlekçiliği ile ünlü.

Her tarafta çömlekçi çarklarını ve güneşte kuruyan kil çömlekleri görebilirsiniz. Tabii ki 2015 depremi meydana oldukça zarar vermiş ama meydandaki yaşam ve çömlek üretimi devam ediyor.

Burası Bhaktapur’un seramik endüstrisinin merkezi ve etrafta dolaşmak için büyüleyici bir yer. Etrafta vazo, saksı ve daha fazlasını yapan yerel çömlekçiler bulabilirsiniz. Kil elle bükülür, güneşte kurutulur, boyanır ve satılmadan önce fırına konur. Doğrudan harika hediyelik eşyalar yapan üreticilerden ürün satın alabilirsiniz.

–Bhaktapur Pazarı

Şehri tanımak için bence en güzel yerlerden biri. Pazar, Tamadhi Meydanı ve Çömlek Meydanı arasında Rammandir Caddesi üzerinde kuruluyor. 

Pazarda tüm yerel halkı bir arada görebiliyorsunuz. Halk zaten çok fakir. Bir de deprem vurmuş. 5 sene geçmiş ama hala tüm izleri etrafta.

Köylü kadınlar da tarlalarında kendi ürettikleri malzemeleri burada çok düşük fiyatlara satmaya çalışıyor. Meyve ve sebzelerin hepsi çok taze ve organik olarak şehrin hemen dışındaki arazilerde yetiştiriliyor. Almaktan çekinmeyin ama yıkamadan da yemeyin.

Fiyatlar ise bizim pazarlarla karşılaştırılabilecek gibi değil. O kadar ucuzlar ki bizim emeklilerimiz bile burada zengin muamelesi görür.

Pazarı gezerken BadriNath Tapınağı (बद्रीनाथ मन्दिर)’nın bir benzeri olan Jagannaath Tapınağı (जगन्नाथ मन्दिर) da görebilirsiniz. 

–Bhaktapur Taumadhi Meydanı 

Taumadhi Meydanı, Bhaktapur Durbar Meydanı’nın yan tarafında Çömlek Meydanı’na çok yakın bir yerde bulunuyor. Durbar Meydanı’ndan sonra Bhaktapur’da en çok ziyaret edilen ikinci meydan.

Buraya yerli halk genellikle Taumadhi Tole diyor çünkü çok ilginç gelecek ama “hoşgörü” Nepalce’de “pazar sokak alanı” anlamına geliyor. 

Katmandu Vadisi’ndeki en yüksek tapınak (Nyatapola Tapınağı) bu meydanda bulunuyor. Meydan, kuzey ve doğuda 2 ana tapınağın bulunduğu açık bir orta alana sahip. Meydandaki diğer eski binalar büyük ölçüde yerel sakinlerin konutları. 

—Nyatapola Tapınağı (न्यातापोल प्यागोडा)

Hindu Tanrısı Siddhi Lakshmiare’e adanan Nyatapola Tapınağı Nepaldeki en yüksek tapınak. Kral Bhupatindra Malla tarafından 1701-1702 yıllarında inşa edilen 5 katlı, 30 m yüksekliğindeki taş bina şehrin üçte birinin yıkıldığı 1934 ve 2015 depremlerinde bile ayakta kalmış. (Sanırım binanın sahip olduğu 180 güçlü payanda yıkımı engelliyor.)

Hikayesi ise şöyle. 1702 yılında Tanrı Bahairab sinirlenmiş ve halkı krala karşı geleyana getirmiş. Kral Bhupatendra Malla yardım için Tanrı Parbati’ye dua etmiş. Parbati bölgeye Tanrı Siddhi Lakshmiare şeklinde gelmiş ve Bhairab’ı  avucunun içine almış. Halk sakinleşmiş. Kral da Siddhi Lakshmiare’e adadığı bu tapınağı inşa ettirmiş.

Tapınağa çıkan güçlü merdiveni tırmanmakta özgürsünüz. En alt kaidede güreşçiler Jayamel ve Phattu Heykelleri bulunuyor. Bu kişilerin 10 insan gücüne sahip oldukları iddia ediliyor. Üstlerinde ise 2 fil ve 2 aslan var. 

–Lama Thanka Center

Meydandan kuzeye doğru çıkan ara sokaktan devam ederseniz karşınıza thanka eserlerini ve şarkı söyleyen kaseleri satan küçük bir mağaza çıkacak. Dükkanda bu konuyla ilgili çok güzel bilgiler verdiler. Bizzat kaselerin inanılmaz özelliklerini yerinde gösterdiler.

Bu kaseler burada tarih boyunca olduğu gibi meditasyon ve sağlıklı bir yaşam için bugün de oldukça yaygın şekilde kullanılmaya devam ediyor. Hatta ünü yayıldığından tüm Dünya’ya da bir meditasyon ve alternatif tıp unsuru olarak ihraç ediliyor.

Yaşadıklarım ve dinlediklerim oldukça ilginç olunca ben de bu konuyu daha fazla detaylandırmak ve çektiğim videolarını göstermek için ayrı bir yazı kaleme aldım. 

Şarkı Söyleyen Kaseler ve Manevi Hikayesi ile Sağlık Üzerindeki Etkisi başlıklarını anlattığım detaylı bilgi, fotoğraf ve videoları Şarkı Söyleyen Kaseler “Singing Bowl” başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Mağaza her gün 09:00-17:00 saatleri arasında açık. Tel: +977-1-6615675 

Adres: दरबार स्क्वाएर -१३, 44800, Nepal, Bhaktapur, Nepal

-Bhaktapur Dattatreya Meydanı

Dattatreya Meydanı muhtemelen Bhaktapur’dan en az bilinen ve bahsedilen meydan. Ancak bence en güzel meydan. Burası şehrin en eski kısmı. Açık bir müze de denebilir. Burada da her tarafta çok güzel ahşap oymaları hakim. Adını ise tam ortasında bulunan Dattatreya Tapınağı’ndan alıyor. Tapınak; Brahma, Vişnu ve Şiva Tanrılarını  harmanlayan Tanrı Dattatreya’ya adanmış.

Kral Yaksha Malla tarafından 1427 yılında inşa ettirilmiş. Tek bir ağaçtan yapıldığı söyleniyor. Önde, Nyatapola Tapınağı’nda gördüğümüz güreşçiler Jayamel ve Phattu Heykelleri bulunuyor. Tapınak depremlerden hiç etkilenmemiş. Ben tam oradayken bir anda çanlar çalmaya başladı. Ritimsiz inanılmaz bir gürültü.

Bhaktapur Yakın Gezilecek Yerler 

-Namo Buddha Manastır Kompleksi (नमोबुद्ध गुम्बा)

Bhaktapur’un 28 km güneydoğusunda bulunan Namo Buddha Manastır Kompleksi (नमोबुद्ध गुम्बा) görsel olarak da hafızalara kazınmış Nepal’in en önemli manastır komplekslerinden biri.

Kompleks, Bagmati Pradesh İli’nin Kavrepalanchok Bölgesinde deniz seviyesinden 1500 m yükseklikteki Simalchaur Syampati Köyü’nde bulunuyor. Burası bir Tibet Budist Manastır Kompleksi ve hac yeri. Bölgedeki yerel halkın çoğu da Budist. Ancak, aynı zamanda ülkenin en çok turist çeken festivalleri ile de ünlü yerlerinden biri.

Buradaki kompleksi, Tibet’in Çin tarafından işgalinin ardından 1978 yılında bölgeye gelen 9. Khenchen Thrangu Rinpoche kurmuş.

Namo Buddha Manastır Kompleksi’ne ulaşım, Namo Buddha Efsanesi ve Namo Buddha Manastır Kompleksi başlıkları ile ilgili tüm detaylı bilgi ve fotoğrafları Namo Buddha Manastır Kompleksi başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

-Panauti

Bhaktapur’un 19 km güneydoğusunda yer alan kasaba 1996 yılından beri UNESCO Dünya Mirası geçici listesinde yerini almış durumda.  

Nepal’in en eski şehirlerinden biri olan Panauti, orta çağdan günümüze zamanın geçişine dokunaklı bir bakış sunan bir şehir. Roshi Khola ve Pungamati Khola Derelerinin kutsal birleşme noktasında yer alan şehir antik tapınaklarla dolu tam bir fotoğraf hazinesi. 

Benim dikkatimi ise daha çok Panauti kırsalı çekti. Özellikle de hasat zamanı ilgileniyorsanız buradan inanılmaz fotoğraflar alabilirsiniz. Değerlendirin lütfen.

-Kailashnath Mahadev Tapınağı (कैलाशनाथ महादेव मूर्ति)

Bhaktapur’un 7 km güneydoğusunda bulunan Kailashnath Mahadev Tapınağı (कैलाशनाथ महादेव मूर्ति) Dünya’nın en uzun Şiva Heykeli ile ünlü.

Bali Adası’nda bulunan Garuda Wisnu Kencana Heykeli’nden sonra ikinci en yüksek Hindu Tanrısı heykeli burada bulunuyor. Bu nedenle de bu tapınak görsel olarak da hafızalara kazınmış Nepal’in en önemli tapınak komplekslerinden biri.

Tapınağı yılda ortalama 500 bin kişi ziyaret ediyor. Ancak hafta sonları, ulusal bayramlar ve Hindu festivallerinde çok daha fazla kalabalık oluyor.

Kailashnath Mahadev Tapınağı’na ulaşım, ziyaret saatleri ve giriş ücreti, Kailashnath Mahadev Tapınağı’nın Hikayesi ve tapınak ile ilgili tüm detaylı bilgi ve fotoğrafları Kailashnath Mahadev Tapınağı (कैलाशनाथ महादेव मूर्ति) başlıklı yazımızda bulabilirsiniz.

Bhaktapur’da Ne Yenir? Nerede Yenir? 

Baştan söylemeliyim. Burada yemek yemedim çünkü buna zamanım olmadı. Ancak çok şaşırdığım bir olay ile bu konuya gireyim. Rehberim ne yenir diye sorduğumda buranın yoğurdu ünlü. Yoğurt nedir biliyor musun dedi. Ben de gülerek ne zamandan beri yoğurt Nepal’in oldu diye sordum. Anlamadı ben de yoğurdun ana vatanının Türkiye olduğunu söyleyince çok şaşırdı. Burada yoğurda King Curd yerel olarak ise Juju Dhau diyorlar. Bir kabı 50 NPR. Yoğurdu manda sütünden yapmışlar ve toprak güveçte servis ediyorlar. Sonra bu bizim diyorlar. Daha komiği bir de içerisine bal koyup canım yoğurdun da tadını bozuyorlar. Özellikle festivallerde de herkesin elinde yoğurt oluyormuş.

Bunun dışında bölgede hakim olan Newari Mutfağı’nı deneyebilirsiniz.  Favorilerim, choila ve chiura (baharatlı tavuk ve dövülmüş pirinç) ve samay baji (Newari dal baht diyebilirim). Baharatlı yiyecekleri sevmiyorsanız  Newari Mutfağı inanılmaz baharatlı olduğundan fast food yemeyi tercih edin.

Gelelim bize zaman yetersizliği nedeniyle verdiğimiz molada sadece rehberim Krishna ile FreshPresso Coffee Bar’da karşılıklı birer çay ve kahve içebildik.

Organik Nepal Kahvesini burada içebilirsiniz. Fiyatı 200 NPR ve içimi de çok güzel. 

Tabii ki Himalaya Çayı’nı da tavsiye edebilirim. Vaktiniz olursa buraya uğrayın bahçesiyle hoş bir yer. Restoran her gün 06:30-22:00 saatleri arasında açık. Tel: +977 984-9696822

Adres: Durbar Square, Balakhu 44800, Bhaktapur, Nepal

Bhaktapur’da Alışveriş

Sanırım yazıyı okuduktan sonra neler alabileceğiniz ile ilgili zaten kafanızda bir şeyler oluştu. Burada sıkıntı bavulunuzda yer olup olmaması. Şehir ahşap oymacılığı ve seramik yapımı da dahil olmak üzere el sanatlarıyla ünlü. Özellikle magnetlerin kalitesi ve ucuzluğu beni çok şaşırttı.

Giyim tarzında düşünürseniz bu bölgenin tamamında ipek giyim ürünleri çok moda ama fiyatları biraz turistik tabii ki.

Bunun dışında hediyelik ya da ev için çömlek, kukla, maske, thanka ya da şarkı söyleyen kase düşünebilirsiniz. Ancak kullanılan malzemeye göre thanka ya da şarkı söyleyen kaselerin fiyatları 20 $’dan başlayıp binlerce dolarlık seviyede inanılmaz pahalı olabiliyor. 

Artık sonuca gelip yazıyı bitireyim. Zaten yeterince uzun oldu. Bhaktapur turlar ile gelirseniz genel olarak kalınmayan sadece günübirlik olarak gezilen bir yer. O da sadece Durbar Meydanı ile sınırlı. Burada ben de kalmadım ama gördüğüm kadarıyla kesinlikle kalınması gereken bir yer. Çevresi ile birlikte değerlendirilirse ve imkanınız da müsaitse burada 4 gün bile kalsanız zaman yine yetmez. Malesef bu kısa ziyaretten sonra şoförüm Krişna ile birlikte geriye Katmandu’ya hareket ettik. Sağlıcakla kalın.

Katmandu ve çevresi ile ilgili diğer yazılarımıza Nepal Gezi Rehberi‘nden ulaşabilirsiniz. Sağlıcakla Kalın.